Қонунчилик
ЎзР Қонунлари

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 11.03.2020 й. 139-сон "Ўзбек тили ва адабиёти бўйича фундаментал ва амалий тадқиқотлар самарадорлигини янада ошириш чора-тадбирлари тўғрисида"ги Қарори

Ҳужжатнинг тўлиқ матни nrm.uz сайтида пуллик тариф фойдаланувчилари учун мавжуд. Саволлар бўйича 1172 қисқа рақамига қўнғироқ қилинг.

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ

ВАЗИРЛАР МАҲКАМАСИНИНГ

ҚАРОРИ

11.03.2020 й.

N 139



ЎЗБЕК ТИЛИ ВА АДАБИЁТИ БЎЙИЧА

ФУНДАМЕНТАЛ ВА АМАЛИЙ ТАДҚИҚОТЛАР

САМАРАДОРЛИГИНИ ЯНАДА ОШИРИШ

ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ ТЎҒРИСИДА


Ўзбекистон Республикаси Президентининг "Ўзбек тилининг давлат тили сифатидаги нуфузи ва мавқеини тубдан ошириш чора-тадбирлари тўғрисида" 2019 йил 21 октябрдаги ПФ-5850-сон Фармони ижросини таъминлаш, шунингдек, халқимизнинг кўп асрлик маданий, илмий-маърифий ва бадиий тафаккури, интеллектуал салоҳиятининг ёрқин ва бебаҳо маҳсули бўлган ўзбек тилини тарғиб қилиш ҳамда ўзбек тилшунослиги соҳасида фундаментал ва амалий тадқиқотларни ривожлантириш мақсадида Вазирлар Маҳкамаси ҚАРОР ҚИЛАДИ:


1. Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси, Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси, Республика Маънавият ва маърифат маркази, Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти (кейинги ўринларда - Институт) тузилмасида Ўзбекистон Республикасининг Давлат бюджети маблағлари ҳисобидан молиялаштириладиган қўшимча 5 та штат бирлигидан иборат Социолингвистика бўлимини ташкил этиш тўғрисидаги таклифи маъқуллансин.


2. Қуйидагилар Институтнинг социолингвистика соҳасидаги қўшимча вазифалари этиб белгилансин:

ўзбек тилининг ривожланиши билан боғлиқ фундаментал, амалий ва инновацион тадқиқотларни амалга ошириш ва кенгайтириш;

ўзбек тилининг давлат тили сифатидаги нуфузи ва мавқеини тубдан ошириш борасидаги илмий изланишларни кучайтириш;

ўзбек тилининг ёзма матни меъёр ва қоидаларини ишлаб чиқиш;

ўзбек тилининг изоҳли луғатлари, давлат тилида иш юритиш бўйича қўлланма ва адабиётлар тайёрлаш;

давлат тилини ривожлантиришга оид норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар лойиҳаларини ишлаб чиқишда фаол иштирок этиш.


3. Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институтининг 2020-2022 йилларда ўзбек тили ва адабиётига доир фундаментал ва амалий тадқиқотларни амалга ошириш чора-тадбирлари режаси 1-иловага мувофиқ тасдиқлансин.


4. Вазирлар Маҳкамасининг "Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг янгидан ташкил этилган илмий-тадқиқот муассасалари фаолиятини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида" 2017 йил 18 майдаги 292-сон қарорига (Ўзбекистон Республикаси ҚҲТ, 2017 йил, 20-сон, 371-модда) 9-илованинг матни 2-иловага мувофиқ таҳрирда баён этилсин.


5. Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси икки ой муддатда:

манфаатдор вазирлик ва идоралар билан биргаликда республика бўйлаб диалектологик ва фольклор экспедицияларини ташкил этиш режасини тасдиқласин;

Институтнинг янги таҳрирдаги устави ва Социолингвистика бўлими ходимларининг функционал мажбуриятларини тасдиқласин;

Институтнинг штат бирлигига янгидан киритилган лавозимларни юқори малакали илмий кадрлар ва истиқболли ёш мутахассислар билан тўлдириш чораларини кўрсин.


6. Манфаатдор вазирлик ва идоралар ўзлари қабул қилган норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни бир ой муддатда ушбу қарорга мувофиқлаштирсин.


7. Мазкур қарорнинг бажарилишини назорат қилиш Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Президенти Б.С. Йўлдошев зиммасига ва Вазирлар Маҳкамасининг Маънавият ва давлат тилини ривожлантириш масалалари департаментига юклансин.


Ўзбекистон Республикасининг Бош вазири                                                 А. Арипов






Вазирлар Маҳкамасининг

2020 йил 11 мартдаги

139-сон қарорига

1-ИЛОВА



Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси

Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институтининг

2020-2022 йилларда ўзбек тили ва адабиётига доир

фундаментал ва амалий тадқиқотларни амалга ошириш

ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ РЕЖАСИ

         

Т/р

Чора-тадбирлар номи

Амалга ошириш механизми

Бажариш муддати

Молиялаштириш манбаи

Ижро учун масъуллар

1.

Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институтининг тадқиқот мавзуларини қайта кўриб чиқиш.

1. Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институтининг тадқиқот мавзуларини, уларнинг замонавий талабларга, жаҳон илмий ютуқларига мувофиқлигини танқидий таҳлил қилиш.

2020 йил

март


-

Фанлар академияси

2. Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институтининг тадқиқот мавзуларини қайта кўриб чиқиш ва тасдиқлаш.

2020 йил

март

2.

"Халқаро терминэлементларнинг изоҳли-кўргазмали луғати"ни нашрга тайёрлаш ва чоп этиш.

1. Халқаро терминэлементларнинг изоҳли-кўргазмали луғатини нашрга тайёрлаш бўйича ишчи гуруҳ тузиш.

2020 йил

март


Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. Халқаро терминэлементлар луғатини яратиш бўйича таклифларни ишлаб чиқиш.

2020 йил

апрель

3. Халқаро терминэлементларнинг изоҳли-кўргазмали луғатини нашрга тайёрлаш.

2020 йил

июль

4. Нашрга тайёрланган луғатни 5 000 нусхада чоп этиш.

2020 йил

сентябрь

3.

Кирилл ва лотин ёзувларидаги такомиллаштирилган "Давлат тилида иш юритиш" амалий қўлланмасини нашрга тайёрлаш ва чоп этиш.

1. Институтнинг илмий ходимларидан иборат ишчи гуруҳ тузиш.

2020 йил

февраль


Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. "Давлат тилида иш юритиш" амалий қўлланмасини такомиллаштирган ҳолда нашрга тайёрлаш.

2020 йил

август

3. "Давлат тилида иш юритиш" амалий қўлланмасини 15 000 нусхада чоп этиш.

2020 йил

декабрь

4.

"Ижтимоий-сиёсий терминларнинг изоҳли луғати"ни нашрга тайёрлаш ва чоп этиш.

1. Институт тилшунос олимларидан иборат ишчи гуруҳ тузиш.

2020 йил

март

Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. Кенг қўлланадиган сўзларнинг ўзбек тилидаги изоҳли луғатини яратиш бўйича аниқ таклифларни ишлаб чиқиш.

2020 йил

апрель

3. "Ижтимоий-сиёсий терминларнинг изоҳли луғати"ни нашрга тайёрлаш.

2020 йил

октябрь

4. "Ижтимоий-сиёсий терминларнинг изоҳли луғати"ни 5 000 нусхада чоп этиш.

2020 йил

декабрь

5.

Турли фан соҳаларига оид терминларнинг таржима луғатларини яратиш.

1. Институт тилшунос олимлари ва турдош олий таълим муассасаларининг тилшунос олимларидан иборат ишчи гуруҳ ташкил этиш.

2020 йил

апрель


Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. Фан соҳалари бўйича терминларнинг таржима луғатларини яратиш бўйича аниқ таклифларни ишлаб чиқиш.

2020 йил

июнь

3. Турли фан соҳаларига оид терминларнинг таржима луғатларини нашрга тайёрлаш.

2021 йил

октябрь

4. Нашрга тайёрланган луғатларнинг ҳар бирини 5 000 нусхада чоп этиш.

2022 йил

март

6.

Уч жилдли "Алишер Навоий ҳаёти ва ижодининг мукаммал энциклопедияси"ни яратиш ва нашр этиш.

1. Энциклопедияни яратиш ва нашр этиш учун масъул ишчи гуруҳни тузиш.

2020 йил

май

Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. Энциклопедияни яратиш қоида ва принципларини ишлаб чиқиш.

2020 йил

июнь

3. Жилдлар бўйича мақолалар рўйхатини тузиш.

2020 йил

сентябрь

4. Энциклопедияга кирадиган мақолаларни ёзиш учун муаллифлар жамоасини шакллантириш.

2020 йил

октябрь

5. Чет эллардаги навоийшунослар мақолалари чоп этилишини ташкил қилиш.

2020 йил

декабрь

6. Тайёр мақолаларни таҳрир қиладиган муаллифлар жамоасини шакллантириш.

2021 йил

январь

7. Турли соҳалар мутахассислари билан энциклопедияга тегишли мақолаларни ёзиш бўйича алоқа ўрнатиш.

2021 йил

июнь

8. Энциклопедияни босқичма-босқич нашрга тайёрлаш ва чоп этиш режасини ишлаб чиқиш.

2021 йил

сентябрь

9. Тайёр жилдларни чоп этиш учун белгиланган нашриёт билан шартнома имзолаш.

2022 йил

июль

10. "Алишер Навоий ҳаёти ва ижодининг мукаммал энциклопедияси" нинг ҳар бир жилдини 5 000 нусхада (жами 15 000) чоп этиш.

2022 йил

декабрь

7.

"Ўзбек тили синонимларининг катта изоҳли луғати"ни яратиш ва нашр этиш.

1. Институтнинг тилшунос олимларидан иборат ишчи гуруҳ тузиш.

2020 йил

апрель

Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. Луғатни яратиш бўйича аниқ таклифларни ишлаб чиқиш.

2021 йил

май

3. "Ўзбек тили синонимларининг катта изоҳли луғати"ни нашрга тайёрлаш.

2021 йил

сентябрь

4. "Ўзбек тили синонимларининг катта изоҳли луғати"ни 5 000 нусхада чоп этиш.

2021 йил

декабрь

8.

"Ўзбек тили фразеологизмларининг катта изоҳли луғати"ни яратиш ва нашр этиш.

1. Институт тилшунос олимларидан иборат ишчи гуруҳ тузиш.

2021 йил

январь


Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. Луғатни яратиш қоида ва принципларини ишлаб чиқиш.

2021 йил

декабрь

3. "Ўзбек тили фразеологизмларининг катта изоҳли луғати"ни нашрга тайёрлаш.

2022 йил

апрель

4. "Ўзбек тили фразеологизмларининг катта изоҳли луғати"ни 5 000 нусхада чоп этиш.

2022 йил

декабрь


Беш жилдли "Ўзбек тилининг изоҳли луғати"нинг тўлдирилган, кенгайтирилган янги нашрини тузиш, луғатнинг лотин алифбосига асосланган ўзбек ёзувидаги нашрини тайёрлаш ва чоп этиш.

1. Институт тилшунос олимларидан иборат ишчи гуруҳ тузиш.

2020 йил

апрель

Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. Беш жилдли "Ўзбек тилининг изоҳли луғати"нинг тўлдирилган, кенгайтирилган янги нашрини тузиш ва луғатнинг лотин алифбосига асосланган ўзбек ёзувидаги нашрини тайёрлаш.

2021 йил

январь

3. Беш жилдли "Ўзбек тилининг изоҳли луғати"нинг тўлдирилган, кенгайтирилган янги нашрини лотин алифбосига асосланган ўзбек ёзувида ҳар бир жилдини 5 000 нусха (жами 25 000 нусха)да чоп этиш.

2022 йил

декабрь

9.

Ўзбек мумтоз ва замонавий адабиётининг энг сара намуналаридан иборат бўлган "Ўзбек адабиёти хазинасидан" деб номланган китоблар туркумини нашрга тайёрлаш ва чоп этиш.

1. Туркум учун масъул ишчи гуруҳ тузиш.


2020 йил

июнь

Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. Туркумни тайёрлаш ва нашр этиш принципларини ишлаб чиқиш.

2021 йил

январь

3. Туркумга кирувчи асарлар рўйхатини тузиш.

2021 йил

март

4. Туркумни нашрга тайёрлайдиган муаллифлар жамоасини шакллантириш.

2021 йил

май

5. Туркумни босқичма-босқич нашрга тайёрлаш ва чоп этиш режасини ишлаб чиқиш.

2021 йил

июнь

6. Тайёр жилдларни чоп этиш учун белгиланган нашриёт билан шартнома имзолаш.

2022 йил

январь

7. Ўзбек мумтоз ва замонавий адабиётининг энг сара намуналаридан иборат бўлган "Ўзбек адабиёти хазинасидан" деб номланган китоблар туркумини чоп этиш.

2022 йил

декабрь

10.

Ўзбек тили бойлиги ҳисобланган халқ шевалари ва фольклори материалларини тўплаш мақсадида республика ҳудуди бўйлаб илмий экспедициялар ташкил этиш.

Экспедиция давомида тўпланган халқ шевалари асосида "Ўзбек халқ шевалари" номли тўпламини нашрга тайёрлаш.

1. Фольклор ва диалектология экспедицияларининг илмий концепцияси, режаси ва машрутини ишлаб чиқиш.

2021 йил

январь


Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Ўзбек тилини ривожлантириш жамғармаси маблағлари

Фанлар академияси, Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги, Инновацион ривожланиш вазирлиги

2. Экспедиция ишида иштирок этувчи тажрибали мутахассислардан иборат ишчи гуруҳлар таркибини шакллантириш.

2021 йил

май

3. Экспедиция давомида халқ оғзаки ижоди ва шеваларга оид материалларни ёзиб олиш.

2021 йил

декабрь


4. Диалектологик экспедиция натижасида тўпланган лингвистик манбалар асосида "Ўзбек халқ шевалари" номли тўпламни нашрга тайёрлаб, чоп этиш.

2022 йил

май

5. Фольклор экспедицияси давомида ёзиб олинган халқ оғзаки бадиий ижодига оид материалларни "Ўзбек халқ ижоди ёдгорликлари" 100 жилдлигига киритиш.

2021 йил

декабрь





Вазирлар Маҳкамасининг

2020 йил 11 мартдаги

139-сон қарорига

2-ИЛОВА



"Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси

Ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институтининг

ТУЗИЛМАСИ

Директор

  

  

  

Илмий кенгаш

Директор ўринбосари

Илмий котиб

Фольклор бўлими

11

Адабиёт назарияси ва адабий

алоқалар бўлими

7

Бош юрисконсульт

1


Ўзбек мумтоз адабиёти тарихи бўлими

5

Ўзбек тили тарихи ва диалектология бўлими

5

Кадрлар бўйича инспектор

1

Бухгалтерия

2

ХХ аср ўзбек адабиёти ва замонавий адабий жараён бўлими

5

Замонавий ўзбек тили

бўлими

5

Маъмурий-хўжалик хизмати

2

"Фольклор архиви" ноёб

илмий объекти

3

Терминология ва лексикография бўлими

5

Социолингвистика

бўлими

5

    

Ходимларнинг чекланган умумий сони бажариладиган илмий-тадқиқот ва инновация ишлари ҳажмига қараб 60 нафаргачани, шу жумладан илмий ходимлар 51 нафаргачани ташкил этади.

Ёрдамчи ходимлар сони қонун ҳужжатларига мувофиқ нормативлар бўйича белгиланади.

Илмий-техник лойиҳаларни амалга ошириш учун мутахассислар ва олимлар шартнома асосида қўшимча жалб этилиши мумкин".



Қонун ҳужжатлари маълумотлари миллий базаси (www.lex.uz),

2020 йил 11 март