Давлат ташкилотлари ижтимоий солиқни қандай ставка бўйича тўлайдилар

Бюджет ташкилоти ҳузурида шартнома асосида хизматлар кўрсатувчи давлат муассасаси ташкил этилди. Агар Давлат бюджети ҳисобидан молиялаштирилмаса, у ижтимоий солиқни қайси ставка бўйича тўлашини buxgalter.uz илтимосига биноан Молия вазирлигининг бевосита солиқлар бўлими бошлиғи  Умид ҲАМРОЕВ тушунтирди:

- Бюджет ташкилоти : 

• бу -  нотижорат ташкилот;
• белгиланган тартибда давлат ҳокимияти органларининг қарорига кўра ташкил этилади;
• давлат функцияларини амалга оширади;
• давлат бюджети маблағлари ҳисобидан сақлаб турилади.

Бюджет ташкилотлари ижтимоий солиқни 25% ставка бўйича тўлайдилар .

Бюджет ташкилотларига, масалан, умумтаълим мактаблари, болалар боғчалари, оилавий поликлиникалар ва ҳ.к. киради. Улар тўлиқ Давлат бюджетидан молиялаштирилади ва ходимларга иш ҳақи тўлашга харажатлар сметасини тасдиқлашда ижтимоий солиқни 25% ставка бўйича белгилайдилар.

Бюджет ташкилоти мақомига эга бўлмаган ташкилотлар ҳам Давлат бюджетидан маблағлар олувчилар бўлиши мумкин . Улар ижтимоий солиқни бутун меҳнатга ҳақ тўлаш жамғармасидан 12% ставка бўйича тўлайдилар.

Масалан, корхона муайян давлат дастури ёки лойиҳасини амалга ошириш учун Давлат бюджетидан молиялаштириш олади. Бу ҳолда давлат органи мазкур лойиҳа, шу жумладан - меҳнатга ҳақ тўлаш бўйича харажатлар сметасини тасдиқламайди. Корхона олинган маблағларни мустақил равишда тақсимлайди ва бутун меҳнатга ҳақ тўлаш жамғармасидан 12% ставка бўйича ижтимоий солиқни тўлайди. Бунда у солиқни тўлаш учун Давлат бюджетидан олинган маблағлардан фойдаланиши мумкин.

Бюджет ташкилоти ҳузурида ташкил этилган ташкилотлар одатда:

• давлат корхонаси (ДК) ҳисобланади. Бу - давлат мулкидаги, ўзига тезкорлик билан бошқариш учун берилган мулк негизида ташкил этилган давлат унитар корхонаси шаклидаги тижорат ташкилоти. ДК давлат мулкини қонунда белгиланган доирада, ўз фаолияти мақсадларига, мулкдорнинг топшириғига кўра ҳамда эгалик қилиш ҳуқуқидаги мулкнинг мақсадига мувофиқ тасарруф этади;
• давлат муассасаси ҳисобланади. Бу - давлат мулкини тасарруф этувчиси томонидан бошқарув, ижтимоий-маданий вазифаларни ёки тижорат хусусиятига эга бўлмаган бошқа вазифаларни амалга ошириш учун ташкил этилган ва тўлиқ ёки қисман давлат бюджети маблағлари ҳисобидан молиявий таъминланадиган ташкилот.

Бундай ташкилотлар бюджет ташкилоти мақомига эга эмас, гарчи Давлат бюджетидан молиялаштирилиши мумкин бўлса ҳам. Одатда уни ташкил этган бюджет ташкилоти бундай ташкилотнинг асосий молиялаштириш манбаси бўлади.

Давлат муассаси учун ижтимоий солиқнинг ставкасини аниқлашда меҳнатга ҳақ тўлаш бўйича харажатлар сметаси ким томонидан тасдиқланиши ва Давлат бюджетидан маблағлар қандай мақсадларда ажратилишига эътибор бериш лозим:

• агар ваколатли давлат органи меҳнатга ҳақ тўлаш учун харажатлар сметасини тасдиқлаган ва иш ҳақи тўлаш учун бюджетдан маблағлар ажратган бўлса, ижтимоий солиқ 25% ставка бўйича ҳисоблаб чиқарилади;
• агар давлат муассасаси Давлат бюджетидан маблағларни иш ҳақи тўлаш учун эмас, балки кўрсатилган хизматлар учун олса, ижтимоий солиқ 12% ставка бўйича тўланади.