Полезное для бухгалтера в ноябре:
Ҳисоботнинг янгиланган шаклида ижтимоий солиқнинг 1% ставкаси қандай қўлланилади
ЖШДС ва ижтимоий солиқ ҳисоб-китобининг янгиланган шаклини (шакл коди – 11101_15) тўлдириш тажрибаси билан “Infinity Profit Solution” аутсорсинг компанияси мутахассислари Алёна ТРОНОВА ва Дилором ХУДОЙБЕРДИЕВА ўртоқлашишди:
– My.soliq.uz да ЖШДС ва ижтимоий солиқ бўйича ҳисоботнинг электрон шаклига ўзгартиришлар киритилгунга қадар ижтимоий солиқнинг 1% ставкасини қўллаш ҳуқуқига эга бўлган корхоналар уни Ҳисоб-китобнинг 050-сатри 6-устунида акс эттиришган . Энди ушбу преференцияни Ҳисоб-китоб шаклининг янгиланган версиясида (шакл коди – 11101_15) қўллаш учун:
- Ҳисоб-китобга 1-илованинг 0301-0310-сатрларида (ижтимоий солиқ ҳисобланмайдиган тўлов турлари) тегишли НҲҲни танлаш ва меҳнатга ҳақ тўлаш тарзидаги даромадларнинг имтиёзли қисмини кўрсатиш зарур.
Вазиятни шартли мисолда муҳокама қиламиз.
Юридик шахс меҳмонхона хизматларини кўрсатади, деб фараз қилайлик. Меҳмонхонада 10 нафар киши ишлайди, маош – 1 млн сўм. Ой учун МҲФ 10 000 000 сўмни ташкил этади.
1-қадам:
МҲФни имтиёз берилгунга қадар ва ундан кейинга бўламиз:
- 2022 йил январь-март ойи учун МҲФ - 30,0 млн сўм;
- 2022 йил апрель-август ойи учун МҲФ - 50,0 млн сўм.
2-қадам:
Илгари ЖШДС ва ижтимоий солиқ ҳисоб-китобининг эски шаклида 011-сатрнинг 5-устунида МҲФ бўйича маълумотлар акс эттирилган:
- 2022 йил январь-март даври учун ижтимоий солиқнинг 12% ставкаси бўйича солиқ солинадиган МҲФ 5-устунда;
- 2022 йил апрель-июнь учун 1% ставка бўйича солиқ солинадиган МҲФ 6-устунда.
Ҳисоб-китобнинг янги шаклида эса МҲФни 2022 йилнинг январь-август даври учун ўсиб борувчи якун билан – ҳисоб-китобнинг 011-сатрида ва 2022 йилнинг август даври учун – ҳисоб-китобнинг 0110-сатрида тўлдириш зарур. Бунда ЖШДС ва ижтимоий солиқ ҳисоб-китобининг 011-сатри 6-устуни, 0110 ва 050-сатрларида ҳеч қандай кўрсаткичларни акс эттирманг.
Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи ва ижтимоий солиқ ҲИСОБ-КИТОБИ
(йил бошидан ўсиб борувчи тартиб билан тўлдирилади)
(сўмда)
Кўрсаткичлар |
Сатр коди |
Ҳисобланган даромад суммаси |
Ижтимоий солиқ |
Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи |
ШЖБПҲга ҳисобланган мажбурий (ихтиёрий) бадаллар суммаси |
||||||
Жами |
Умумбел-гиланган ставка бўйича |
Бошқа ставкалар бўйича |
|||||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
||||
Ҳисобланган даромадларнинг умумий суммаси (011-сатр + 0111-сатр + 012-сатр + 013-сатр) |
010 |
80,000,000.00 |
х |
х |
х |
х |
х |
||||
шундан: |
|||||||||||
Меҳнатга ҳақ тўлаш билан боғлиқ бўлган даромадлар (Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 371-моддаси) (Ҳисоб-китобга 5-илованинг 11-устуни) |
011 |
80,000,000.00 |
80,000,000.00 |
80,000,000.00 |
х |
х |
|||||
шундан, ҳисобот даврида ҳисобланган меҳнатга ҳақ тўлаш тарзидаги даромадлар (Ҳисоб-китобга 5-илованинг 12-устуни) |
0110 |
10,000,000.00 |
10,000,000.00 |
10,000,000.00 |
х |
х |
х |
||||
Ўзбекистон Республикаси ҳудудида ишлаш учун чет эллик ходимларни бериш бўйича хизматлар кўрсатиш шартномасига мувофиқ юридик шахс - Ўзбекистон Республикаси норезидентига тўланадиган чет эллик ходимларнинг даромадлари* |
0111 |
х |
х |
х |
|||||||
Меҳнатга ҳақ тўлаш билан боғлиқ бўлмаган даромадлар (Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 375 (дивиденд ва фоизлардан ташқари), 376 ва 377-моддалари) (Ҳисоб-китобга 6-илованинг 4-устуни) |
012 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
шундан меҳнатга оид муносабатларда бўлмаган жисмоний шахснинг ёзма аризасига асосан жисмоний шахсларлдан олинадиган даромад солиғи ушлаб қолинмаган моддий наф тарзидаги даромадлар |
0121 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
Ўзбекистон Республикаси норезиденти бўлган жисмоний шахслар томонидан Ўзбекистон Республикасида олинган даромадлар (Ҳисоб-китобга 4-илова) |
013 |
х |
|||||||||
Ижтимоий солиқ ҳисобланмайдиган тўлов турлари (Ҳисоб-китобга 1-илованинг 010-сатри) |
020 |
х |
х |
х |
|||||||
Жисмоний шахсларнинг солиқ солишдан озод этилган даромадлари (Ҳисоб-китобга 2-илованинг 010-сатри) |
030 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
Солиқ базаси |
040 |
х |
80,000,000.00 |
80,000,000.00 |
80,000,000.00 |
х |
|||||
Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи, ижтимоий солиқ ва ШЖБПҲга бадаллар ставкаси, % |
050 |
х |
х |
12,00 |
12,00 |
0,1 |
|||||
Ҳисобланган жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи, ижтимоий солиқ ва ШЖБПҲга бадаллар суммаси (040 сатр х 050 сатр) |
060 |
х |
9,600,000.00 |
9,600,000.00 |
9,600,000.00 |
80,000.00 |
|||||
Филиаллар ва (ёки) алоҳида бўлинмалар ҳамда юридик шахснинг бош офиси томонидан камайтириладиган ижтимоий солиқ ва жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи суммаси** |
061 |
х |
х |
||||||||
Ҳисобот даври учун қўшимча ҳисобланган жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи суммаси (Ҳисоб-китобга 3-иловани 070-сатри) |
070 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
ШЖБПҲга ихтиёрий тўланган бадал суммаси |
080 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
Жами ҳисобот даврида тўланиши лозим бўлган жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи, ижтимоий солиқ ва ШЖБПҲга бадаллар суммаси (060-сатр - 061-сатр + 070-сатр + 080-сатр) |
090 |
х |
9,600,000.00 |
9,600,000.00 |
0,00 |
9,520,000.00 |
80,000.00 |
3-қадам:
ЖШДС ва ижтимоий солиқ ҳисоб-китобига 1-илованинг 0301-сатрида (тўлов турлари) нишончага босган ҳолда, учинчи имтиёзли бўлимни танланг “Ўзбекистон Республикаси Президентининг қарори”:
Шундан сўнг керакли норматив ҳуқуқий ҳужжатни танланг:
Сўнгра Ҳисоб-китобга 1-илованинг 0301-сатрида формулани (МҲФнинг имтиёзли суммаси ҳисоб-китоби ДСҚ мутахассисларининг материалларини ҳисобга олган ҳолда амалга оширилди) қўллаган ҳолда МҲФнинг “имтиёзли суммаси”ни кўрсатинг:
(апрель + май + июнь + июль + август) учун МҲФ : 12 х 11
Бизнинг мисолимиз бўйича ҳисоб-китоб қуйидаги тарзда бўлади:
- МҲФ суммаси (2022 йил апрель-август учун) 50 млн сўмни ташкил этади;
50 000 000 : 12 х 11 = 45 833 333,33 сўм.
Ижтимоий солиқ ҳисобланмайдиган тўлов турлари
Тўлов турлари |
Сатр Коди |
Сумма |
Ижтимоий солиқ ҳисобланмайдиган тўлов турлари, жами (020-сатр + 030-сатр) |
010 |
45,833,333.33 |
Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексига мувофиқ ижтимоий солиқ ҳисобланмайдиган тўлов турлари - жами (0201 - 02..-сатрлар йиғиндиси) |
020 |
|
шу жумладан: |
||
иш берувчининг ходимга меҳнатда майиб бўлганлиги ёки соғлигига бошқача шикаст етганлиги билан боғлиқ зарарнинг ўрнини қоплаш тарзидаги Солиқ кодексида кўрсатилган миқдорлардан ортиқча харажатлари |
0201 |
|
пахта йиғим-терими бўйича мавсумий қишлоқ хўжалиги ишларига жалб қилинган жисмоний шахсларнинг бу ишларни бажарганлиги учун меҳнат ҳақи тўлашга доир харажатлар |
0202 |
|
02.. |
||
Норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга мувофиқ ижтимоий солиқ ҳисобланмайдиган тўлов турлари (0301 - 03...-сатрлар йиғиндиси) |
030 |
45,833,333.33 |
шу жумладан: |
||
103975 - 27.01.2022 йилдаги ПҚ-104-сон қарор 2-б. а) 2022 йил 1 апрелдан 2025 йил 1 январга қадар чакана савдо ва умумий овқатланиш, меҳмонхона (жойлаштириш) хизматлари, автотранспортда йўловчи ва юк ташиш, транспорт воситаларини таъмирлаш ва уларга техник хизмат кўрсатиш, компьютер хизматлари, маиший техникани таъмирлаш, агро ва ветеринария хизматларини кўрсатувчи ҳамда кўнгилочар масканларда хизматлар кўрсатувчи тадбиркорлик субъектлари учун ижтимоий солиқ ставкасини 1 фоиз этиб белгилаш. Бунда мазкур солиқ имтиёзи тадбиркорлик субъектлари томонидан, агар уларнинг мазкур кичик бандда кўрсатилган фаолият турларини амалга оширишдан олган даромадлари жорий ҳисобот (солиқ) даври якунлари бўйича жами даромаднинг камида 60%ини ташкил этса, қўлланилади; |
0301 |
45,833,333.33 |
0302 |
||
|
0303 |
|
|
0304 |
|
|
0305 |
|
|
0306 |
|
|
0307 |
|
|
0308 |
|
|
0309 |
|
|
0310 |
|
Изоҳ: 0301-сатр ва кейинги сатрлар солиқ тўловчилар томонидан норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг тегишли бандини, санасини, рақамини ва номини кўрсатган ҳолда тўлдирилади.
Раҳбар |
||
(имзо) |
||
Бош бухгалтер |
||
(имзо) |
СТИР |
Ҳисоб-китобнинг 020-сатри 5-устунида меҳнатга ҳақ тўлаш тарзидаги даромадларнинг имтиёзли қисми суммаси автоматик тарзда акс эттирилади.
Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи ва ижтимоий солиқ ҲИСОБ-КИТОБИ
(йил бошидан ўсиб борувчи тартиб билан тўлдирилади)
(сўмда)
Кўрсаткичлар |
Сатр коди |
Ҳисобланган даромад суммаси |
Ижтимоий солиқ |
Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи |
ШЖБПҲга ҳисобланган мажбурий (ихтиёрий) бадаллар суммаси |
||||||
Жами |
Умумбел-гиланган ставка бўйича |
Бошқа ставкалар бўйича |
|||||||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
||||
Ҳисобланган даромадларнинг умумий суммаси (011-сатр + 0111-сатр + 012-сатр + 013-сатр) |
010 |
80,000,000.00 |
х |
х |
х |
х |
х |
||||
шундан: |
|||||||||||
Меҳнатга ҳақ тўлаш билан боғлиқ бўлган даромадлар (Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 371-моддаси) (Ҳисоб-китобга 5-илованинг 11-устуни) |
011 |
80,000,000.00 |
80,000,000.00 |
80,000,000.00 |
х |
х |
|||||
шундан, ҳисобот даврида ҳисобланган меҳнатга ҳақ тўлаш тарзидаги даромадлар (Ҳисоб-китобга 5-илованинг 12-устуни) |
0110 |
10,000,000.00 |
10,000,000.00 |
10,000,000.00 |
х |
х |
х |
||||
Ўзбекистон Республикаси ҳудудида ишлаш учун чет эллик ходимларни бериш бўйича хизматлар кўрсатиш шартномасига мувофиқ юридик шахс - Ўзбекистон Республикаси норезидентига тўланадиган чет эллик ходимларнинг даромадлари* |
0111 |
х |
х |
х |
|||||||
Меҳнатга ҳақ тўлаш билан боғлиқ бўлмаган даромадлар (Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 375 (дивиденд ва фоизлардан ташқари), 376 ва 377-моддалари) (Ҳисоб-китобга 6-илованинг 4-устуни) |
012 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
шундан меҳнатга оид муносабатларда бўлмаган жисмоний шахснинг ёзма аризасига асосан жисмоний шахсларлдан олинадиган даромад солиғи ушлаб қолинмаган моддий наф тарзидаги даромадлар |
0121 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
Ўзбекистон Республикаси норезиденти бўлган жисмоний шахслар томонидан Ўзбекистон Республикасида олинган даромадлар (Ҳисоб-китобга 4-илова) |
013 |
х |
|||||||||
Ижтимоий солиқ ҳисобланмайдиган тўлов турлари (Ҳисоб-китобга 1-илованинг 010-сатри) |
020 |
х |
45,833,333,33 |
45,833,333,33 |
х |
х |
|||||
Жисмоний шахсларнинг солиқ солишдан озод этилган даромадлари (Ҳисоб-китобга 2-илованинг 010-сатри) |
030 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
Солиқ базаси |
040 |
х |
34,166,666.67 |
34,166,666.67 |
80,000,000.00 |
х |
|||||
Жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи, ижтимоий солиқ ва ШЖБПҲга бадаллар ставкаси, % |
050 |
х |
х |
12,00 |
12,00 |
0,1 |
|||||
Ҳисобланган жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи, ижтимоий солиқ ва ШЖБПҲга бадаллар суммаси (040 сатр х 050 сатр) |
060 |
х |
4,100,000.00 |
4,100,000.00 |
9,600,000.00 |
80,000.00 |
|||||
Филиаллар ва (ёки) алоҳида бўлинмалар ҳамда юридик шахснинг бош офиси томонидан камайтириладиган ижтимоий солиқ ва жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи суммаси** |
061 |
х |
х |
||||||||
Ҳисобот даври учун қўшимча ҳисобланган жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи суммаси (Ҳисоб-китобга 3-иловани 070-сатри) |
070 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
ШЖБПҲга ихтиёрий тўланган бадал суммаси |
080 |
х |
х |
х |
х |
х |
|||||
Жами ҳисобот даврида тўланиши лозим бўлган жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи, ижтимоий солиқ ва ШЖБПҲга бадаллар суммаси (060-сатр - 061-сатр + 070-сатр + 080-сатр) |
090 |
х |
4,100,000.00 |
4,100,000.00 |
9,520,000.00 |
80,000.00 |
4-қадам:
Ўзимизни текширамиз. Ижтимоий солиқ суммасини солиштирамиз - ЖШДС ва ижтимоий солиқ ҳисоб-китобида акс эттирилган маълумотлар билан жадвалда ҳисоб-китоб бўйича (Ҳисоб-китобнинг 060-сатри) – 4 100 000 сўм. Агар маълумотлар мувофиқ келса, демак, сиз ҳисоботни тўғри тўлдиргансиз!
млн сўмда
Фаолият тури |
2022 йил январь-август учун умумий МҲФ |
2022 йил январь-август учун МҲФ |
|
январь–март |
апрель–август |
||
МҲФ жами |
80 |
30 |
50 |
Ижтимоий солиқ ставкаси |
|
12% |
1% |
Солиқ суммаси |
4,1 |
3,6 |
0,5 |