Сотувчи чек нусхасини беришни рад этса, нима қилиш керак

“Корпоратив карта бўйича харид учун чекларнинг айримлари ўқилмайдиган чиқди, битта чек йўқотилди. Лекин сотувчи техник имконият мавжуд эмаслигини важ қилиб, чек нусхасини беришни рад этмоқда”. 

Вазиятни “Норма” ва buxgalter.uz илтимосига биноан “RIG” МЧЖ директори Рустам ЁҚУБОВ шарҳлаб берди:

– Баъзан қоғозда чоп этилган онлайн-НКМ чеки нусхаси ёки дубликатини бериш зарурати юзага келади. Лекин қонун ҳужжатларида ушбу масала охиригача тартибга солинмаган. Шу жумладан – “фискал чек нусхаси” ва “фискал чек дубликати” тушунчаларининг таърифи мавжуд эмас.

Ҳар қандай кассада унда кейинги чек урилгунга қадар чекнинг нусхасини кафолатли тарзда чоп этиш мумкин. Қолган барчаси НКМнинг аниқ модели функционалига боғлиқ.

My.soliq.uzдаги “Онлайн-НКМ ва виртуал касса тўғрисида ахборот” интерактив хизматида чеклар бўйича ҳисоботлардан наф камроқ, сабаби у ерда фискал белгисиз чеклар акс эттирилади. Уни топиш учун ҳам тартиб рақамини билиш керак.

Савдо тармоқлари мобиль иловаларининг имкониятларига эътибор беринг. Электрон чек мобиль иловадаги сизнинг аккаунтингизга автоматик тарзда жўнатилишига мисоллар пайдо бўлди. Биринчилар қаторида – “Корзинка”, унинг мобиль иловасида харидор тармоқда амалга оширилган ўзининг барча харидлари бўйича электрон чекларга кириш имкониятига эгадир. Ушбу чек чоп этилгани билан тенг кучга эга ва барча зарур реквизитларга эга. Харидор фақат чеклар қандай шартларда автоматик тарзда мобиль иловага жўнатилишини аниқлаштириб олиши қолади.

Кейинчалик чекнинг нусхаси ва дубликатини бериш масалалари қонунчилик даражасида ўз ечимини топади, деб умид қиламиз. Ҳозирча эса корпоратив карталар бўйича харид учун масъул ходимларга йўл-йўриқ беринг.

Харидор учун эслатма

1. Сотувчидан касса чекини олишда албатта ғижимланмаганлиги, эгиб зарарланмаганлигини, қоғознинг бошқача тарзда техник шикастланмаганлигини ёки босмадаги камчиликлар (хира тасвир, ёмон чоп этилган жойлар) мавжуд эмаслигини текширинг. Чекда кўрсатилган барча маълумотлар яхши ўқилиши керак. Агар камчиликларни аниқласангиз, кассадан узоқлашмай, лозим даражада сифатдаги чек нусхасини талаб қилинг.

2. Дўконнинг ўзида янги чекни смартфонда фотосуратга олинг ва тасвирни зарурат бўлганда бухгалтерга чек билан бирга топширинг. Аниқ фотосуратга олинган чек қоғоздаги унинг асли эга бўлган айни хусусиятларга эга бўлади.

3. Чек бухгалтерияга топширилгунга қадар эҳтиёткорлик билан сақланишини таъминланг.

4. Ходимдан чекни қабул қиладиган бухгалтер ҳам чекнинг ўқилишига ишонч ҳосил қилиши ва чек қоғози рангсизланиши мумкинлигини ҳисобга олган ҳолда, унинг сақланиши юзасидан чоралар кўриши лозим. Чекни сканерланг (нусха олинг), унинг фотосуратини сақланг.

Сотувчига эслатма

Сиз касса техникангиз шакллантирадиган чекларнинг сифати учун жавобгарсиз. Чек аниқ, осон ўқиладиган бўлиши керак. Қуйидагиларга ишонч ҳосил қилинг:

1) лозим даражада сифатдаги қоғоздан фойдаланаяпсиз, қурилмада у етарли миқдорда (рулон тугаб қолмайди);

2) агар касса автоном қувватлантириш манбасида (аккумуляторда) ишласа, у яхши қувватлантирилган бўлиши керак;

3) агар олдинги бандларда ҳаммаси тартибда бўлса, лекин чеклар – сифатсиз бўлса, кассани таъмирлаш учун зудлик билан ТХКМга мурожаат қилинг.

Олег ГАЕВОЙ тайёрлади