Дебиторлик қарзини қандай ҳисобга олиш керак

Тавсияда:

– харидорлар ва буюртмачилардан олинадиган счётлар ҳисоби;
– умидсиз қарздорликни ҳисобдан чиқариш;
– даргумон қарзлар бўйича захира;
– мол етказиб берувчи ва пудратчиларга берилган бўнаклар ҳисоби. 

Дебитор қарздорлик – бу ташкилотнинг бошқа шахслардан қандайдир мажбуриятлар бажарилишини талаб қилиш ҳуқуқини ифодаловчи актив. Масалан, у сизда қуйидаги ҳолатларда юзага келади:

• товарлар етказиб берилган, ишлар бажарилган ёки хизматлар кўрсатилган, лекин улар учун ҳақ олинмаган;
• мол етказиб берувчига олдиндан тўловни амалга оширдингиз, лекин ундан товарлар, ишлар ёки хизматлар қабул қилмадингиз;
• ходимингизга бўнак бергансиз, лекин у ҳануз бўнак ҳисоботини топширмаган;
• солиқлар ва йиғимлар учун олдиндан ўтказилган бўнак суммалари ҳисоб-китобларда келтирилганидан кўпроқ миқдорда тўлаб берилганда;
• корхона устав фондига ўз таъсисчиларидан улушларни қабул қилиш ҳуқуқига эга бўлганда.

Қарзлар қоплаб бериш муддатига қараб қуйидагиларга бўлинади:

• узоқ муддатли дебитор қарздорлик – қоплаб беришнинг муддати, қоида тариқасида, 1 йилдан ортиқ бўлганда (уларнинг ҳисоби 0900-счётида юритилади);
• қисқа муддатли дебитор қарздорлик – қоплаб беришнинг муддати, қоида тариқасида, 1 йилдан кам бўлганда (уларнинг ҳисоби...