Фойда солиғининг йиллик ҳисоб-китобида харажатларни қандай акс эттириш керак

Тавсияда:

– Фойда солиғи ҳисоб-китобига 2.1-илова қандай тўлдирилади;
– Фойда солиғи ҳисоб-китобига 2.1(а)-илова қандай тўлдирилади:
     2.1(а)-иловани мутаносиб усулда тўлдириш алгоритми;
     2.1(а)-иловани бевосита тўғри усулда тўлдиришнинг ўзига хос хусусиятлари.
– Фойда солиғи ҳисоб-китобига 2.1(б)-илова қандай тўлдирилади:
     2.1(б)-иловани мутаносиб усулда тўлдириш алгоритми;
     2.1(б)-иловани бевосита усулда тўлдиришнинг ўзига хос хусусиятлари.

2023 йилдан буён Фойда солиғи ҳисоботи пакетига фақат йил натижалари бўйича тўлдириладиган харажатлар қисми билан боғлиқ иловалар қўшилди:

2.1-«Солиқ ҳисоби маълумотларига кўра харажатлар (зарарлар)» иловаси;

2.1(а)-«Бевосита харажатлар моддалари асосида товарлар (хизматлар) таннархи (ўз маҳсулоти (жу жумладан бажарилган хизматлар), сотиб олинган товарлар) ҳисоб-китоби» иловаси;

2.1(б)-«Бевосита харажатлар суммаси асосида товарлар (хизматлар) таннархи (ўз маҳсулоти (жу жумладан бажарилган хизматлар), сотиб олинган товарлар) ҳисоб-китоби» иловаси.

Фойда солиғи ҳисоб-китобига 2.1-иловани қандай тўлдириш керак

Барча харажатлар (010-сатр) икки гуруҳга бўлинган. Бу сотилган товарлар (хизматлар) таннархи (020-сатр) ва жорий даврда ҳисобга олинадиган бошқа харажатлар (030-сатр). 010-сатр = 020-сатр + 030-сатр.

Солиқ солиш мақсадларида сотилган товарлар (хизматлар)нинг таннархи 2.1-илова (090-сатр, 5, 7-устунлар) ёки 2.1(б)-илова (090-сатр, 4, 6-устунлар) кўрсаткичлари асосида автоматик тарзда шаклланади.

Товарлар (хизматлар) таннархини шакллантирадиган харажатлар таркиби бухгалтерия ва солиқ ҳисобида бир хил, чунки солиқ ҳисобида харажатлар таркиби бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги қонун ҳужжатлари билан белгиланади .

Шу билан бирга солиқ таннархига киритиладиган товарлар (хизматлар)нинг харажатларини баҳолаш СК қоидаларига мувофиқ солиқ ҳисоби маълумотлари асосида амалга оширилади.

2.1(а), 2.1(б)-иловалар товарлар (хизматлар) солиқ таннархини бухгалтерия ҳисобида белгиланган қийматдан келиб чиқиб аниқлайди.

Жорий даврда ҳисобга олинадиган бошқа харажатлар (030-сатр) автоматик тарзда 0301–0334-сатрларда кўрсатилган суммалардан шаклланади.

Харажатларнинг алоҳида моддалари тавсифи «Фойда солиғини ҳисоблашда моддалар бўйича харажатлар қандай акс эттирилади» ва «Чегириб ташланмайдиган харажатлар қандай аниқланади» тавсияларида келтирилган.

Фойда солиғи ҳисоб-китобига 2.1(а)-илова қандай тўлдирилади

Агар солиқ даврида таннарх ҳисобини, шунингдек тугалланмаган ишлаб чиқариш қолдиқлари ҳисобини харажатлар моддалари бўйича юритаётган бўлсангиз, унда 2.1(а)-иловани тўлдиринг.

Иловада таннархни шакллантирувчи бевосита харажатлар моддалари бўйича маълумотлар акс эттирилади:

• хом ашё ва материаллар;
• меҳнатга ҳақ тўлаш, жумладан ижтимоий солиқ;
• АВ ва НМА амортизацияси.
• Бунга маъмурий АВ амортизацияси; ишлаб чиқариш характеридаги бошқа харажатлар ИЧУХ) кирмайди.

Илова қуйидаги қисмлардан иборат:

• Бухгалтерия ҳисоби;
• Солиқ ҳисоби – мутаносиб усул;
• Солиқ ҳисоби – бевосита ҳисобга олиш усули.

Бухгалтерия ҳисобида ҳисобга олинган харажатлардан солиқ солиш мақсадларида эътироф этилган харажатларга ўтиш учун мутаносиб ёки бевосита усуллардан бирини танланг.

Танланган усулни Ҳисоб-китобда кўрсатинг:

Танланган усулни солиқ солиш мақсадларида ҳисоб сиёсатида акс эттиринг.

2.1(а)-иловани мутаносиб усулда тўлдириш алгоритми

1. 0101–0104-сатрларда тугалланмаган ишлаб чиқариш харажатлари моддалари бўйича қолдиқларни бухгалтерия ҳисоби (3-устун) ва солиқ ҳисоби (5, 6-устунлар) маълумотлари бўйича акс эттиринг. Сиз аввалги йил якунида ўтказилган инвентаризация маълумотларидан фойдаланишингиз мумкин. Агар солиқ ҳисоби маълумотлари бухгалтерия ҳисоби маълумотларига тўғри келса, 3 ва 5-устунлар қиймати мос келади.

Келгуси йилда йил бошидаги маълумотлар аввалги йил якунидаги маълумотлар бўйича автоматик тарзда тўлдирилиши кутилмоқда.

010-сатр автоматик тарзда 0101–0104-сатрлар суммалари сифатида тўлдирилади.

2. 0201–0204-сатрларда ҳисобот йилида тугалланмаган ишлаб чиқаришга ҳисобдан чиқарилган моддалар бўйича харажатларни акс эттиринг. 020-сатр автоматик тарзда 0201–0204-сатрлар йиғиндиси сифатида тўлдирилади.

Инвестицион чегирма қўлланилган ҳолда уни 02031-сатрда акс эттиринг.

Агар инвестицион чегирма ишлаб чиқариш АВ ва (ёки) НМАларга қўлланилса, 02031-сатр қиймати 3-илованинг 060-сатри қийматига тўғри келиши лозим.