Божхона юк декларацияларини тўлдириш тартибида нималар ўзгарди

Иқтисодиёт ва молия вазирининг буйруғи (03.11.2025 й. АВ рўйхат рақами 3296-4-сон) билан Дастлабки, даврий ва тўлиқ бўлмаган божхона юк декларацияларини расмийлаштириш тартиби тўғрисидаги низомга муҳим ўзгартириш ва қўшимчалар киритилди.

Ҳужжат 2026 йил 5 февралдан кучга киради.

• Ўзбекистон божхона чегараси орқали олиб ўтиладиган товарларни божхона расмийлаштирувининг амалдаги тўрт босқичли тизими (чегара пункти – божхона омбори – мувофиқликни баҳолаш – эркин муомалага чиқариш), икки босқичга қисқартирилади (мувофиқликни баҳолаш  –  чегарада эркин муомалага чиқариш).
• Товарларни олдиндан декларациялаш тушунчаси аниқлаштирилмоқда. Эндиликда бу чет эл товарлари Ўзбекистон ҳудудига етиб келгунига қадар божхона органига БЮДни (дастлабки божхона декларацияси), товар етиб келгандан кейин эса БЮД рақамини кўрсатган ҳолда транзит декларациясини тақдим этишни англатади, унинг асосида товарлар эркин муомалага чиқарилади.

Тегишинча – БЮД тақдим этилгандан кейин тўлиқ божхона декларациясини тақдим этиш мажбурияти бекор қилинади. Агар товарлар бўйича илгари дастлабки декларация берилган бўлса, декларант ёки божхона брокери транзит декларациясида унинг рўйхатдан ўтказиш рақамини кўрсатади ва божхона органи расмийлаштиришни амалга оширади.

• БЮДни тўлдиришда 1-графанинг биринчи бўлмасида «IM,» учинчи бўлмасида «PR» кўрсатилади.
• Агар товарлар учун мувофиқлик сертификатлари ёки бошқа рухсат этиш хусусиятига эга ҳужжатлар талаб этилса, дастлабки декларациялаш қўлланилмайди, бундай ҳужжатлар БЮД билан бирга тақдим этилган ҳоллар бундан мустасно.
• Товарлар чегарадош давлатлардан олиб кирилганда БЮД товарлар етиб келишидан ва божхона органига тақдим этилишидан камида 3 кун олдин тақдим этилиши керак.
• Белгиланган муддатлар бузилган тақдирда божхона органи БЮДни Товарларни электрон декларациялашнинг автоматлаштирилган ахборот тизими орқали белгиланган тартибда бекор қилади.
• Чегарада кўрикдан ўтказишнинг имкони бўлмаганда, БЮДда хатолар аниқланганда ёки уни аниқлаштириш/тўлдириш зарур бўлганда, шунингдек ваколатли шахснинг аризасига кўра БЮД чақириб олинган ёки бекор қилинган ҳолларда товарлар транзит декларацияси асосида ички божхона постига юборилади. Бунда:

– товарларни ички божхона постларига жўнатишда ҳаракатлар тартиби батафсил тартибга солинган;

– БЮДни ўзгартириш,унга қўшимча киритиш, уни қайта расмийлаштириш, қайтариб олиш ва бекор қилиш тартиби тўғрисидаги низомга мувофиқ амалга оширилади.

Buxgalter.uz тавсия қилади:

 

• Юкни божхонадан ўтказиш, божхона тўловларини ҳисоблаш ва ҳисобга олиш;
• Импорт қилинган ТМЗ таннархи қандай аниқланади;
• Импорт қилинганда чегирмалар қандай ҳисобга олинади;
• Кўп марта ишлатиладиган идишлар қандай ҳисобга олинади;
• Импорт операциялари бўйича ҳисоб-китоблар қандай амалга оширилади.