Тиббиёт буюмларини харид қилиш ва реализация қилишда ҚҚС қандай ҳисобга олинади

“Корхона импорт қилинган тиббиёт буюмларини реализация қилади. Уларни олиб киришда ҚҚС тўланган. Бироқ тиббиёт буюмларини реализация қилиш бўйича айланма ҚҚСдан озод қилинган, шу боис улар ҚҚСсиз сотилади. 

Уларни кейинчалик сотиш учун харид қилишда тўланган ҚҚС билан қандай йўл тутиш лозим? Уни таннархга киритиш зарурми? Тиббиёт буюмларини чекланган устамаларни ҳисобга олган ҳолда реализация қилишда ЭҲФ қандай тўғри расмийлаштирилади? 

Саволларга “Норма” эксперти Ирина АХМЕТОВА жавоб берди:

“Кирувчи” ҚҚС қандай ҳисобга олинади

– Тиббиёт буюмларини реализация қилиш бўйича айланма ҚҚСдан озод қилинган . Реализация қилиш бўйича айланмаси ҚҚСдан озод қилинган товарларни харид қилишда тўланган ҚҚС ҳисобга олинмайди ва харид қилинган товарлар қийматида ҳисобга олинади .

Агар сизда ҚҚС солинадиган ва ундан озод қилинган айланмалар мавжуд бўлса, уларнинг алоҳида-алоҳида ҳисобини юритинг. Бунда ҳисобга олиниши лозим бўлган “кирувчи” ҚҚС суммасини аниқлаш учун алоҳида-алоҳида ёки мутаносиб усулларидан бирини танланг.

Мутаносиб усулни танлашда ҳисобга олинмайдиган солиқ бошқа операцион харажатларга киритилади (9430-счёти). Бундай харажатлар фойда солиғи ҳисоб-китобида чегириб ташланади .

Бу ҳақда қуйидаги тавсияда батафсил ўқинг:

• Солиқ солинадиган ва солиқдан озод қилинган айланмалар мавжуд бўлганда ҚҚС қандай ҳисобга олинади.

ЭҲФ қандай расмийлаштирилади

Дори воситалари ва тиббиёт буюмларини реализация қилиш учун ЭҲФнинг махсус шакли назарда тутилган .

Дори воситалари ва тиббиёт буюмларини реализация қилиш учун ЭҲФ расмийлаштириш учун:

• “Ҳисобварақ-фактура (фарм)” ҳужжат турини танланг ёки тиббиёт мақсадидаги товарлар етказиб берувчиси эканлигингиз ҳақида белги қўйинг;
• ЭҲФ турини танланг - "Стандарт";
• ҳисобварақ-фактуранинг тартиб рақами ва санасини киритинг;
• у бўйича товар жўнатиладиган шартнома рақами ва санасини киритинг;
• харидорнинг СТИР (ЖШШИР)ни киритинг. Унинг қолган маълумотлари автоматик тарзда юкланади;
• реализация қилинадиган товарлар бўйича жадвал маълумотларини тўлдиринг: номи, МХИК коди, серияси, ўлчов бирликлари, сони, базавий нархи, устама фоизи ва ҚҚС бўйича маълумотлар ("ҚҚСсиз" ёзуви);
• киритилган маълумотларни текширинг ва "Сақлаш" тугмасига ёки дарҳол "Имзолаш " тугмасига босинг.

ЭҲФнинг “Базавий нарх” устунида савдо устамаси ҳисоблаб чиқариладиган базавий нархни (ҚҚСсиз) кўрсатинг. Базавий нарх қуйидагиларни ўз ичига олади:

• дори воситалари ва тиббиёт буюмларининг сотиб олиш қиймати (импорт учун) ёки сотиш нархи (маҳаллий ишлаб чиқарувчилар);
• харид қилиш нархи (кейинчалик реализацияни амалга оширувчи ташкилотлар учун).

“Устама” устунида базавий нархига нисбатан фоизда савдо устамасини (устамани) ўсиб борувчи якун билан кўрсатинг. Агар дори воситалари ва тиббиёт буюмларини етказиб беришда бир нечта улгуржи савдо ташкилотлари иштирок этса, савдо устамаси (устама) умумлаштирилган ҳолда аниқланади.

Импорт бўйича олиб кириладиган ва маҳаллий ишлаб чиқарувчилардан сотиб олинадиган ижтимоий аҳамиятга эга дори воситалари ва тиббиёт буюмларини сотиш - уларни етказиб беришда иштирок этувчи воситачилар сонидан қатъи назар уларнинг сотиб олиш қиймати ёки улгуржи нархига 10% чекланган савдо устамаси қўлланилган ҳолда амалга оширилади .

Импорт қилинадиган дори воситалари ва тиббиёт буюмлари учун тартибга солинадиган нарх белгилаш учун база бўлиб хизмат қиладиган сотиб олиш қиймати (Қ) қуйидаги формула бўйича аниқланади :

Қ = Кқ + Б + Бқ,

бунда:

Кқ – импорт қилинган дори воситалари ва тиббиёт буюмларининг бирламчи ҳужжатларда кўрсатилган, уларнинг харид қилинганлигини тасдиқловчи (кузатувчи ҳужжатлар ёки БЮД) ҳужжатларда кўрсатилган ва бухгалтерия ҳисобига қабул қилиш санасида Марказий банк курси бўйича сўмга қайта ҳисобланган қиймат;

Б - божхона божи ва йиғимлари;

Бқ - товарни харид қилиш билан боғлиқ бошқа харажатлар. Улар 4-сон БҲМСнинг 15-бандига мувофиқ шакллантирилади.