«Корхона 2023–2024 йилларда бино қуришни бошлади, қурилиш компаниясидан сўнгги ЭҲФ 2024 йил сентябрь ойида олинган. Кадастр ҳали олинмагани учун бино бухгалтерия ҳисобида тугалланмаган қурилиш сифатида акс эттирилди, аммо у аллақачон фойдаланишда. Кадастр ҳали тайёр бўлмаса, корхона мол-мулк солиғини тўлаши керакми?» Обуначининг илтимосига биноан саволга «Норма» эксперти, «Жавоб берамиз!» сервиси мутахассиси Дилором САИДОВА жавоб берди:

«2025 йил апрель ойида корхонанинг яккабошчилик асосидаги таъсисчиси корхона устав фонди миқдорини камайтириш тўғрисида қарор қабул қилди. УФни камайтириш ҳисобига тўланадиган сумма учун таъсисчи аризасида маблағлар ўтказилган карта рақамини кўрсатди. Банкдаги ҳисобрақамига тўловдан сўнг, карта таъсисчининг ўғлига тегишли эканлиги аниқланди». Таъсисчининг компания ҳисобрақамидан бевосита улушининг тўланадиган қисми суммаларини ўз қариндошларига ўтказиш ҳуқуқи борми ва бундай операциянинг солиқ оқибатлари қандай, бу обуначининг илтимосига биноан «Норма» эксперти, «Жавоб берамиз!» хизмати мутахассиси Дилором САИДОВА тушунтириб берди:

«Ўзбекистонлик юридик шахс – юк ташувчи хизматлар экспорти бўйича контракт тузди. Бунда жўнатиш пункти ва етиб бориш пункти Ўзбекистон ҳудудида жойлашган. Юк олувчи – Ўзбекистондаги хорижий компаниянинг доимий ваколатхонаси. Контракт ТСОЯЭАТда рўйхатдан ўтказилган. Ушбу ҳолатда ҚҚС ва фойда солиғи бўйича қайси ставкаларни қўллаш керак? ЭҲФ ёки БЮД расмийлаштириладими?» Buxgalter Pro обуначисининг илтимосига биноан саволга «Норма» эксперти, «Жавоб берамиз!» сервиси мутахассиси Азизахон ТОШХЎЖАЕВА тушунтириш берди:

«Компания маркировкаланган импорт товари – алкоголсиз ичимликларни улгуржи савдода реализация қилади. Яқин кунларда товарнинг бир қисмининг яроқлилик муддати тугайди ва биз уни асосий буюртмага бонус тарзида беришни истаймиз. Бонусни қўшимча бепул товарлар бериш кўринишида ҳисобга олган ҳолда ЭҲФни қандай тўғри расмийлаштириш керак? Бунда қандай солиқ оқибатлари юзага келади (ҚҚС, фойда солиғи)?» Обуначининг илтимосига биноан саволларга «Норма» эксперти, «Жавоб берамиз!» хизмати мутахассиси Ольга БУСАРОВА жавоб берди:

«Корхона балансида 2016 йил августида 12 млрд сўмга сотиб олинган дам олиш зонаси мавжуд. Ҳисобланган амортизацияни ҳисобга олган ҳолда унинг қолдиқ баланс қиймати 7 млрд сўмни ташкил этди. Ушбу мажмуани 39 млрд сўмга сотиш бўйича шартнома тузиш режалаштирилмоқда. Корхона – айланмадан олинадиган солиқ тўловчиси». Айланмадан олинадиган солиқ тўловчисининг 1 млрд сўмдан ортиқ суммага мулкни сотишда қандай солиқ мажбуриятлари пайдо бўлишини обуначи илтимосига кўра «Норма» эксперти, «Жавоб берамиз!» хизмати мутахассиси Дилором САИДОВА тушунтириб берди:

«Ходима 2023 йил 1 декабрдан бошлаб 2 ёшгача бўлган болани парваришлаш таътилида бўлган. Сўнгра, 2025 йил 20 январдан у ишга чиқди ва жами 3 ой ишлагач, 2025 йил 16 апрелдан ҳомиладорлик ва туғиш бўйича меҳнатга лаёқатсизлик варақасини тақдим этди. Нафақани ҳисоблашда ўртача кунлик иш ҳақини ҳисоблаш усулини аниқлашда муаммо юзага келди. МК 257-моддаси 7-қисмини (тўлиқ ишланмаган ой) қўллаган ҳолда нафақа миқдори 77 млн сўмни ташкил этди. МК 257-моддаси 3-қисмини қўллаб, ўртача ойлик иш ҳақини 25,3 га бўлиш орқали ҳисоблаганда – нафақа миқдори 63 млн сўмни ташкил этади. Фарқ – сезиларли ва иш берувчи учун ўртача иш ҳақини тўғри аниқлаш муҳим. Агар ходима тўлиқ йил ишламаган бўлса ва ҳисоб-китоб даврида тўлиқ ишланмаган ой мавжуд бўлса, ҳомиладорлик ва туғиш бўйича нафақани ҳисоблаш учун ўртача кунлик иш ҳақини қандай ҳисоблаш керак?» Обуначининг илтимосига кўра саволга «Норма» эксперти, «Жавоб берамиз!» хизмати мутахассиси Дилором САИДОВА жавоб берди: