Полезное для бухгалтера в ноябре:
Солиқ тўловчиларнинг шахсий кабинетига Молия вазирлигидан биржа савдоларида иштирок этиш имконияти тўғрисида хабарнома келиб тушди. ЎзРТХБнинг кўплаб тадбиркорлар учун электрон майдонларини ўзлаштиришнинг долзарблиги 17 март куни Президентимизнинг ПҚ-5031-сонли қарори билан имзоланган. Ҳужжатга кўра 15 июндан бошлаб ички бозорда фақат биржа савдолари орқали сотилиши мумкин бўлган товарлар рўйхати ортиб бормоқда. Buxgalter.uz гап нима ҳақида бораётганлигини аниқлаштирди:
Кенгайтирилган рўйхатга монополист корхоналар ва (ёки УФнинг 50% ва ундан зиёд давлат улушига эга бўлган юридик шахсга тегишли бўлган) устав фондида давлат улуши 50% ва ундан ортиқ бўлган ташкилотлар томонидан ишлаб чиқарилган - поливинилхлорид (ПВХ), формалин, истеъмол ва техник этил спирти, кумуш киритилди.
Бундан ташқари, жорий йил охирига қадар 50% дан кам давлат улушига эга ва давлат улушига эга бўлмаган корхоналарнинг айрим маҳсулотлари очиқ биржа савдоларида амалга оширилади. Булар жумласига цемент - ишлаб чиқариш ҳажмининг камида 50%, чигит, пахта ёғи ва қайта ишланган чигит чиқиндилари - 100% киритилган.
ЎзРТХБнинг электрон майдончаларида ишлашни қандай бошлаш мумкин
ЎзРТХБ куйидаги дастакларга эга:
- бюджет ва корпоратив иштирокчилар учун аукцион;
- электрон дўкон – бюджет ва корпоратив иштирокчилар учун;
- танловлар, тендерлар, тўғридан-тўғри харидларда иштирок этиш.
ЎзРТХБ эслатиб ўтади: биржа савдолари қоидаларига асосан, юридик шахслар савдоларда фақатгина даллол – брокерлик компаниялари орқали қатнаша олади.
Биржа савдолари йўриқномаларига асосан, биржа савдоларида иштирок этиш учун сиз брокерлар базасидан ўз вакилингизни танлашингиз керак, у орқали сиз сотиш ёки сотиб олиш амалларини қила оласиз.
Биржанинг ички савдоларида сотувчи сифатида иштирок этишингиз учун сиз:
1. Товарнинг биржа бюллетенига киритилиши учун ариза тўлдиринг;
2. Омборхонанинг маълумотномасини топширинг;
3. Биргаликда фаолият олиб бориш учун битим тузинг;
4. Брокер билан топшириқ шартномасини тузинг;
5. Шахсий ҳисобни очиш учун керакли ҳужжатлар топшириб ҳисоб-китоб ва клиринг палатасида ҳисоб очинг:
шахсий ҳисоб (ФИР) очиш учун:
а) ҳисоб-китоб ва клиринг палатасининг хизмат кўрсатиши ҳақида оммавий оферта ва акцепт талабнома билан танишинг;
б) акцепт талабномасига имзо қўйинг;
в) Юридик ва жисмоний шахс учун клиринг қатнашувчисининг анкетасини тўлдиринг;
г) имзо ва муҳрлар намуналари билан тўлдирилган икки нусхадаги карточкалар тақдим этинг – юклаб олиш; юридик шахсни давлат рўйхатидан ўтганлиги ҳақида гувоҳнома ва имзоловчиларнинг паспорт нусхалари.
6. Биржа савдоларида иштирок этиш учун етказиб бериш кафолати асосидаги битимнинг хажмидан олдиндан 10%гача молиявий тўлов ўтказилади:
а) Республика ичидаги савдолар иштирокчиларига қуйидаги товарлар бўйича тўлов топшириқномаси: ЁММ, техник мойлар, пахта ва соя кунжараси, пахта шулҳаси, битум - юклаб олиш.
б) Республика ичидаги савдолар иштирокчиларига қолган товарлар бўйича тўлов топшириқномаси - юклаб олиш.
Биржа савдоларида харидор сифатида иштирок этишингиз учун сизга қуйидагилар керак бўлади:
1. Брокер билан топшириқ шартномасини тузиш;
2. Шахсий ҳисобни очиш учун керакли ҳужжатларни топшириб ҳисоб-китоб ва клиринг палатасида ҳисоб очишингиз;
шахсий ҳисоб (ФИР) очиш учун:
а) ҳисоб-китоб ва клиринг палатасининг хизмат кўрсатиши ҳақида оммавий оферта ва акцепт талабнома билан танишиш, талабномага имзо қўйиш;
б) юридик ва жисмоний шахс учун клиринг қатнашувчисининг анкетасини тўлдириш;
в) имзо ва муҳрлар намуналари билан тўлдирилган икки нусхадаги карточкалар тақдим этиш (юклаб олиш) юридик шахсни давлат рўйхатидан ўтганлиги ҳақида гувоҳнома ва имзоловчиларнинг паспорт нусхалари;
3.Биржа савдоларида иштирок этиш учун кафолатланган таъминот асосида битимнинг хажмидан 10%гача олдиндан молиявий тўлов пули ўтказилади:
а) республика ичидаги савдолар иштирокчиларига қуйидаги товарлар бўйича тўлов топшириқномаси: ЁММ, техник мойлар, пахта ва соя кунжараси, пахта шулҳаси, битум - юклаб олиш.
б) Республика ичидаги савдолар иштирокчиларига қолган товарлар бўйича тўлов топшириқномаси - юклаб олиш.
Саида Жонизоқова тайёрлади
