Просмотр содержимого папки

Қонунчилик

Давлат ҳуқуқий тизими асослари
- Суверенитет. Конституция. Давлат рамзлари
  - Суверенитет. Конституция
  - Давлат герби, мадҳияси, байроғи. Пойтахт
  - Давлат тили. Бошқа тиллардан фойдаланиш
- Ҳудуд
  - Умумий қоидалар
  - Давлат чегараси
  - Маъмурий-ҳудудий бўлиниш
  - Минтақалар тараққиёти
- Аҳоли
  - Умумий қоидалар
  - Демография. Аҳолини рўйхатга олиш
  - Миллатлараро муносабатлар
  - Миграция. Қочоқлар. Мажбурий кўчирилганлар
  - Волонтёрлик фаолият
  - қққ
- Фуқаролик
  - Умумий қоидалар
  - Фукароликнинг олиниши ва йўқотилиши
  - Чет эл фуқаролари ва фуқаролиги бўлмаган шахслар
  - Паспорт ва виза тизими
  - Ўзбекистон Республикаси фуқаросининг Ўзбекистондан чет элга чиқиши ва кириши
  - Чет эл фуқароларининг Ўзбекистонга келиши, кетиши ва бўлиши
- Шахснинг ҳуқуқий мақоми
  - Ҳуқуқ, эркинлик ва мажбуриятлар
  - Фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликлари кафолатлари ва муҳофазаси. Омбудсман
  - Фуқароларнинг суд ва бошқа ташкилотларга мурожаатлари (шикоят ва аризалари)
  - Шахсга доир маълумотлар
- Нодавлат нотижорат ташкилотлар. Сиёсий партиялар
  - Умумий қоидалар
  - Сиёсий партиялар ва жамоат ҳаракатлари
  - Касаба уюшмалари
  - Болалар, ёшлар ва аёллар ташкилотлари
  - Жамоат фондлари
  - Диний ташкилотлар
  - Халқаро ноҳукумат ташкилотлар
  - Бошқа ННТлар
- Сайлов тизими. Сайловлар. Референдум
  - Сайлов тизими. Марказий сайлов комиссияси
  - Сайловлар
  - Референдум
- Ўзбекистон Республикаси Президенти
  - Президентнинг маъруза ва нутқлари
  - Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги комиссия ва органлар
- Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси (Парламент)
  - Олий Мажлис тўғрисида умумий қоидалар
  - Олий Мажлис Қонунчилик палатаси. Депутатлар
  - Олий Мажлис Сенати. Сенат аъзолари
- Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси (Ҳукумат)
  - Умумий қоидалар
  - Вазирлар Маҳкамасининг ваколатлари
  - Ҳукумат фаолиятини ташкил этиш. Вазирлар Маҳкамаси Аппарати
  - Вазирлар Маҳкамасининг комиссиялари ва органлари
- Вазирликлар, давлат қўмиталари, идоралар
  - Умумий қоидалар
  - Вазирликлар
  - Давлат қўмиталари
  - Агентликлар
  - Инспекциялар. Бошқа идоралар
  - Бошқа масалалар
  - Идоралараро комиссиялар
- Маҳаллий давлат ҳокимият органлари
  - Умумий қоидалар
  - Халқ депутатлари кенгашлари. Депутатлар
  - Хоким. Жойлардаги ижро органлари (ҳокимиятлар)
  - Хокимиятлардаги комиссиялар ва органлар
- Электрон ҳукумат. Давлат хизматлари. Давлат органлари фаолиятининг очиқлиги
- Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари
- Хўжалик бошқаруви органлари
- Норматив-ҳуқуқий актларни тайёрлаш, қабул қилиш ва тизимлаштириш
- Давлат мукофотлари. Фахрий унвонлар. Ном бериш
  - Умумий қоидалар
  - Фахрий унвонлар
  - Орденлар
  - Медаллар
  - Давлат мукофотлари
  - Алоҳида саналар муносабати билан мукофотлаш
  - Эсдалик ва кўкрак нишонлари, фахрий ёрлиқлар
  - Ном бериш
- Байрамлар. Хотира кунлари. Юбилейлар
  - Байрамлар
  - Байрамларга тайёргарлик ва уларни ўтказиш
  - Хотира кунлари. Юбилейлар
  - Дам олиш кунларини кўчириш, мотам куни эълон қилиш тўғрисидаги қарорлар
- Давлат дастурлари, концепциялари ва уларни амалга ошириш
  - Умумий концептуал саволлар
  - Бозор муносабатлари
  - Ижтимоий соҳа
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритиш тўғрисидаги ҳужжатлар
  - Суверенитет. Конституция. Давлат рамзлари. Давлат тили
  - Ҳудуд
  - Аҳоли
  - Фуқаролик
  - Шахснинг ҳуқуқий мақоми
  - Нодавлат нотижорат ташкилотлар. Сиёсий партиялар
  - Сайлов тизими. Сайловлар. Референдум
  - Ўзбекистон Республикаси Президенти
  - Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси (Парламент)
  - Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси (Ҳукумат)
  - Вазирликлар, давлат қўмиталари, идоралар
  - Маҳаллий ҳокимият органлари
  - Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари
  - Хўжалик бошқаруви органлари
  - Норматив-ҳуқуқий актларни тайёрлаш, қабул қилиш ва тизимлаштириш
  - Давлат унвонлари ва мукофотлари. Фахрий унвонлар. Ном бериш
  - Байрамлар. Хотира кунлари. Юбилейлар
  - Давлат дастурлари, концепциялари ва уларни амалга ошириш
  - Давлат хизматлари
  - Давлат ва хусусий, ижтимоий шерикчилик
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
  - Суверенитет. Конституция. Давлат рамзлари. Давлат тили
  - Ҳудуд
  - Аҳоли
  - Фуқаролик
  - Шахснинг ҳуқуқий мақоми
  - Нодавлат нотижорат ташкилотлар. Сиёсий партиялар
  - Сайлов тизими. Сайловлар. Референдум
  - Ўзбекистон Республикаси Президенти
  - Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси (Парламент)
  - Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси (Ҳукумат)
  - Вазирликлар, давлат қўмиталари, идоралар
  - Маҳаллий ҳокимият органлари
  - Электрон ҳукумат. Давлат хизматлари. Давлат органлари фаолиятининг очиқлиги
  - Фуқароларнинг ўзини ўзи бошқариш органлари
  - Хўжалик бошқаруви органлари
  - Норматив-ҳуқуқий актларни тайёрлаш, қабул қилиш ва тизимлаштириш
  - Давлат унвонлари ва мукофотлари. Фахрий унвонлар. Ном бериш
  - Байрамлар. Хотира кунлари. Юбилейлар
  - Давлат дастурлари, концепциялари ва уларни амалга ошириш
  - Давлат хизматлари
- Давлат хизматлари
- Ижтимоий ва хусусий шериклик
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Нодавлат нотижорат ташкилотлар. Сиёсий партиялар
  - Сайлов тизими. Сайловлар. Референдум
  - Вазирликлар, давлат қўмиталари, идоралар
  - Маҳаллий ҳокимият органлари
Фуқаролик ва оила қонунчилиги
- Фуқаролик қонунчилигининг умумий қоидалари
- Юридик шахслар тўғрисидаги умумий қоидалар
- Тижорат ташкилотлари
- Тижоратчи бўлмаган ташкилотлар
- Битимлар. Ваколатхоналар. Ишончнома
- Мулк ҳуқуқи. Бошқа ашёвий ҳуқуқлар
- Давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш
- Мажбуриятлар ва шартномалар тўғрисида умумий қоидалар
- Шартномаларнинг айрим турлари
- Зарар етказиш ва асоссиз бойлик орттиришдан келиб чиқадиган мажбуриятлар
  - Зарар етказишдан келиб чиқадиган мажбуриятлар тўғрисидаги умумий қоидалар
  - Фукаронинг ҳаёти ва соғлиғига етказилган зарарнинг ўрнини қоплаш
- Интеллектуал мулк
- Ворислик ҳуқуқи
- Халқаро хусусий ҳуқуқ
- Никоҳ ва оила
- Қўшимча ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш
  - Шартномаларнинг алоҳида турлари
Тураржой ва нотурар жойлар. Коммунал хўжалик
- Уй-жой қонунчилиги
- Нотурар жойлар. Маъмурий бинолар
- Тураржой ва нотурар жойларнинг олди-сотдиси, ижараси, алмаштирилиши ва улар билан боғлиқ бошқа битимлар. Риэлторлик фаолияти
- Бинолар ва иншоотлар ва уларга бўлган ҳуқуқларни давлат рўйхатидан ўтказиш
- Бинолар ва иншоотларни баҳолаш
- Коммунал хўжалик
- Меҳмонхоналар. Саёхат комплекслари. Меҳмонхона хўжалиги
- Ҳайвонларни сақлаш
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Уй-жой қонунчилиги
  - Коммунал хўжалик
Ер ва бошқа табиий ресурслар. Атроф-муҳит муҳофазаси
- Ер қонунчилиги
- Ер ости бойликлари тўғрисидаги қонунчилик
- Сув, сувдан фойдаланиш ва сув хўжалиги
- Ўсимлик дунёси тўғрисидаги қонунчилик
- Ҳайвонот дунёси тўғрисидаги қонунчилик
- Атроф табиий муҳитни муҳофаза қилиш
- Гидрометеорология
- Геодезия ва картография
- Сейсмология
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Меҳнат ва аҳолининг бандлиги
- Меҳнат қонунчилигига оид умумий қоидалар
- Хизматчиларнинг асосий лавозимлари ва ишчилар касблари Классификатори
- Меҳнат муносабатлари соҳасида бошқарув ва назорат
- Ходимлар ва иш берувчининг вакиллиги. Жамоа шартномалари ва келишувлари
- Меҳнат шартномаси (контракт)
- Иш вақти ва дам олиш вақти
- Меҳнатга ҳақ тўлаш
- Кафолатлар ва компенсация тўловлари. Хизмат сафарлари
- Меҳнат интизоми
  - Умумий қоидалар. Меҳнат тартиби
  - Меҳнат учун рағбатлантириш
- Ходимга ва иш берувчига етказилган зарарни қоплаш (моддий жавобгарлик)
- Меҳнат муҳофазаси
- Малака ошириш ва қайта тайёрлаш
- Аёлларга, ёшларга ва айрим тоифадаги ходимларга бериладиган қўшимча имтиёз ва кафолатлар
- Меҳнат низолари
- Аҳоли бандлиги
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Пенсиялар. Нафақа. Ижтимоий ҳимоя
- Пенсия таъминоти
- Нафақа. Компенсация ва бошқа тўловлар
- Аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш. Хайрия фаолияти
  - Аёллар дафтарига, Ёшлар дафтарига киритилган шахсларни химоя ыилиш
  - Минимал истеъмол харажатлар
- Ижтимоий хизмат кўрсатиш
- Ижтимоий таъминот ва ижтимоий сугуртани бошқариш ва молиялаштириш
- Ногиронлик, вақтинча меҳнатга кобилиятсизлик (ТМЭК, ТМК)
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Камбағалликни қисқартириш
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Пенсия таъминоти
  - Нафақа. Компенсация ва бошқа тўловлар
Таълим. Фан. Маданият
- Таълим
- Фан
- Маданият
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Таълим
Соғлиқни сақлаш. Жисмоний тарбия ва спорт. Туризм
- Соғлиқни сақлаш
- Жисмоний тарбия ва спорт
- Туризм
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Соғлиқни сақлаш
Пул ва бюджет тизими. Бюджетдан ташқари фондлар
- Умумий қоидалар
- Молия соҳасида бошқарув
- Пул тизими
- Бюджет тизими
- Бюджетдан ташқари ва бошқа фондлар
- Давлат молия назорати. Ҳисоб палатаси
- Пул маблағлари индексацияси
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Бюджет тизими
  - Пул маблағлари индексацияси
Солиқлар. Мажбурий тўловлар
- Солиққа тортишнинг умумий қоидалари
- Солиқ турлари
- Бошқа мажбурий тўлов турлари
- Солиқ тўловчиларнинг айрим тоифаларига солиқ солиш ва унинг соддалаштирилган тартиби
- Маҳаллий ҳокимият органларининг солиқлар ва бошқа мажбурий тўловлар бўйича қабул қилган ҳужжатлари
  - Тошкент шаҳри бўйича
  - Тошкент вилояти бўйича
- Солиқлар ва бошқа мажбурий тўловлар бўйича имтиёзлар
  - Умумий характердаги имтиёзлар
  - Якка тартибдаги хусусиятга эга бўлган имтиёзлар
- Солиқ ҳисоботи. Солиқ ҳисоботи шакллари
- Солиқлар ва бошқа мажбурий тўловлар тўланиши устидан назорат
- Солиққа оид ҳуқуқбузарлик учун жавобгарлик
- Солиқ маслаҳати
- Солиққа оид бўлмаган тўловлар
- 2008 йилдан бошлаб қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- 1997 йилдан 2007 йилгача қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- 1991 йилдан 1997 йилгача қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- 2008 йилдан солиқ қонунчилигига оид ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- 1997 йилдан 2007 йилгача солиқ қонунчилигига оид ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- 1991 йилдан 1997 йилгача солиқ қонунчилигига оид ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Бухгалтерия ҳисоби. Аудит. Баҳолаш фаолияти
- Бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги умумий қоидалар
- Ўзбекистон Республикаси бухгалтерия ҳисобининг Миллий стандартлари
- Алоҳида операцияларнинг бухгалтерия ҳисоби
- Турли соҳалар ва ташкилотларда хисобларнинг ўзига хос хусусиятлари
- Асосий фондларни қайта баҳолаш ва қайта ҳисоблаш
- Товар-моддий бойликларни олиш учун ишончнома
- Молиявий ҳисобот. Молиявий ҳисобот бланкалари
  - Бухгалтерия ҳисоботи бланклари
  - Бухгалтерия ҳисоботи
- Молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартлари
- Аудит
- Баҳолаш фаолияти
- Бюджет корхоналарида бухгалтерия ҳисоби
- Бюджет ҳисобининг стандартлари
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Бухгалтерия ҳисоби
  - Аудит
Суғурта
- Умумий қоидалар
  - Ҳисоботни ташкил этиш ва юритиш
- Давлат томонидан тартибга солиш ва назорат
- Суғурта бозори иштирокчилари. Суғурта ташкилотлари
- Мол-мулк суғуртаси
- Қурилиш таваккалчиликлари суғуртаси
- Алоҳида тадбиркорлик тузилмаларидаги суғурта
- Ҳарбий хизматчилар ва айрим тоифадаги ходимлар суғуртаси
- Автотранспорт воситалари ҳайдовчиларининг фуқаролик жавобгарлигини суғурта қилиш
- Йўловчиларни суғурта қилиш
- Суғурта захиралари
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Статистика. Ҳисобот
- Умумий қоидалар
- Умумдавлат классификаторлари
- Давлат статистика ишлари дастурлари
- Статистик ҳисобот. Статистик ҳисобот бланкалари
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Қимматли қоғозлар. Қимматли қоғозлар бозори
- Умумий қоидалар
- Қимматли қоғозлар
- Қимматли қоғозлар бозори
- Қимматли қоғозлар тўғрисидаги қонунчиликни бузганлик учун жавобгарлик
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Банклар. Кредитлаш. Валютани тартибга солиш
- Банклар ва бошқа кредит ташкилотлари
- Банк операциялари
- Кредитлаш
- Хорижий кредитлар ва қарзлар
- Ҳисоб-китоблар
- Валютани тартибга солиш
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Ташқи иқтисодий фаолият
- Умумий қоидалар
- Квоталаш ва лицензиялаш. Товарларни сертификатлаштириш. Экспорт назорати
- Ташқи савдо фаолияти. Экспорт-импорт. Инкотермс
- Экспорт-импорт шартномаларини рўйхатга олиш ва ҳисобини юритиш, мониторинг қилиш
- Хорижий инвестициялар. Хориждан маблағ жалб қилиш
- Эркин индустриал-иқтисодий зоналар. Махсус индустриал зоналар
  - Махсус индустриал зоналар (МИЗ)
- Резидентларнинг хориждаги инвестицион фаолияти
- Инсонпарварлик ва техник ёрдам
- Халқаро кўргазмалар, танловлар, савдолар, кимошди савдолари, ярмаркалар
- Халқаро молиявий-иқтисодий ҳамкорлик
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Божхона қонунчилиги
- Умумий қоидалар
- Божхона органлари фаолиятини тартибга солиш
- Божхона расмийлаштируви. Декларациялаш
- Божхона режимлари
- Алоҳида турдаги товарлар ва транспорт воситаларини олиб кириш ва олиб чиқиш, жойини ўзгартириш
- Божхона тўловлари
- Божхона назорати ва олиб чиқиш ва олиб киришдаги бошқа назорат
- Божхона қонунчилигини бузганлик учун жавобгарлик
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Божхона режимлари
  - Алоҳида турдаги товарлар ва транспорт воситаларини олиб чиқиш ва олиб кириш, жойини ўзгартириш
Хўжалик ва тадбиркорлик фаолиятининг умумий масалалари
- Умумий қоидалар
- Тадбиркорлик субъектлари
  - Акциядорлик жамияти. Холдинглар
  - Масъулияти чекланган ёки қўшимча масъулиятли жамият
  - Тўлиқ ва коммандит ширкат
  - Ишлаб чиқариш кооперативлари
  - Хусусий корхона
  - Фермер хўжаликлари
  - Якка тартибдаги тадбиркорлар
  - Тадбиркорликнинг бошқа субъектлари
  - Кичик тадбиркорлик субъектлари
  - Тижорат ташкилотлари таъсис ҳужжатларининг намунавий шакллари
- Тадбиркорлик субъектларини ташкил этиш, давлат рўйхатидан ўтказиш, қайта ташкил этиш ва тугатиш
- Банкротлик
  - Умумий қоидалар
  - Банкрот деб топиш тартиби
  - Санация
- Тадбиркорлик субъектларини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш ва ҳимоя ҳилиш
- Тадбиркорлик бирлашмалари, ривожланиш ва кўмак жамғармалари
- Электрон тижорат
- Инвестициялар
  - Умумий қоидалар
  - Инвестиция дастури
  - Хорижий инвестициялар
  - Алоҳида корхоналар ва лойиҳалар бўйича ҳужжатлар
  - Алоҳида соҳалар бўйича инвестициялар
- Лицензиялаш. Рухсат бериш тартиб-таомиллари
  - Умумий қоидалар. Лицензияловчи органлар
  - Банклар. Кредит ташкилотлари. Ломбардлар. Микрокредит ташкилотлари
  - Божхона назорати остида амалга оширилувчи фаолият
  - Қурилиш. Архитектура. Ёнғин хавфсизлиги
  - Телекоммуникация. Алоқа. Маълумотларни тармоқ орқали узатиш
  - Транспорт (автомобиль, темирйўл, ҳаво, дарё)
  - Нефть. Газ. Нефть маҳсулотлари. Энергетика
  - Қимматбаҳо металлар ва тошлар. Заргарлик буюмлари
  - Савдо. Спирт. Алкоголь маҳсулотлари. Тамаки маҳсулотлари
  - Тиббиёт. Фармацевтика. Ветеринария
  - Таълим. Маданият. Ноширлик фаолияти
  - Адвокатлик фаолияти
  - Фаолиятнинг бошқа турлари
  - Рухсат бериш тартиб-таомиллари
  - Хабардор килиш тартиби
- Хўжалик юритувчи субъектлар фаолияти устидан давлат назорати
  - Умумий қоидалар
  - Назоратни амалга ошириш тартиби
  - Хўжалик юритувчи субъектлар фаолияти устидан назорат режалари
- Монополияга қарши сиёсат. Табиий монополиялар
  - Монополияга қарши қонунчиликнинг умумий қоидалари
  - Корхонани монополист деб топиш. Монополистларнинг давлат реестри
  - Монополист корхоналар нархларини тартибга солиш
  - Монополистик фаолият устидан давлат назорати
  - Табиий монополиялар
  - Монополияга қарши қонунчиликни бузганлик учун жавобгарлик
- Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш
- Реклама
- Маҳсулот сифати. Стандартлаштириш. Сертификатлаштириш. Метрология
  - Умумий қоидалар
  - Стандартлаштириш
  - Метрология
  - Сертификатлаштириш
  - Асиллик иши
- Маҳсулотларни тамғалаш. Акцизлар
- Нархлар ва нархларнинг шаклланиши
- Давлат эҳтиёжлари учун харид. Давлат захираси. Моддий-техник таъминот
- Биржалар ва биржа фаолияти. Биржадан ташқари савдолар
  - Умумий қоидалар
  - Кўчмас мулк биржасидаги операциялар ва ҳисоб-китоблар
  - Товар ва хом ашё биржасидаги операциялар ва ҳисоб-китоблар
  - Валюта биржаси
  - Биржадан ташқари савдолар
- Айрим турдаги маҳсулотлар муомаласини тартибга солиш
  - Гиёҳвандлик воситалари, психотроп моддалар ва прекурсорларнинг муомалада бўлиши
  - Нефть маҳсулотларини ишлаб чиқариш ва муомалага киритиш
  - Тамаки маҳсулотларини ишлаб чиқариш ва муомалага киритиш
  - Этил спирти ва алкоголь маҳсулотларини ишлаб чиқариш ва сотиш
  - Қурол-яроғ, портловчи моддалар ва материаллар муомаласи
  - Қимматбаҳо металлар ва қимматбаҳо тошлар, улардан ясалган буюмларни ишлаб чиқариш ва уларнинг муомаласи
- Давлат кадастрлари
  - Давлат кадастрларининг ягона тизими. Ўзгеодезкадастр
  - Ўсимлик ва ҳайвонот дунёси. Қўриқланадиган табиий ҳудудлар
  - Бино ва иншоотлар. Кўчмас мулк
  - Ер. Ер ости. Сув ресурслари
- Крипто активлар
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
  - Умумий қоидалар
  - Тадбиркорлик субъектлари
  - Тадбиркорлик субъектларини ташкил этиш, давлат рўйхатидан ўтказиш, қайта ташкил этиш ва тугатиш
  - Банкротлик
  - Тадбиркорлик субъектларини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш ва ҳимоя ҳилиш
  - Тадбиркорлик бирлашмалари, ривожланиш ва кўмак жамғармалари
  - Электрон тижорат
  - Инвестициялар
  - Лицензиялаш. Рухсат бериш тартиб-таомиллари
  - Хўжалик юритувчи субъектлар фаолияти устидан давлат назорати
  - Монополияга қарши сиёсат. Табиий монополиялар
  - Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш
  - Реклама
  - Маҳсулот сифати. Стандартлаштириш. Сертификатлаштириш. Метрология
  - Маҳсулотларни тамғалаш. Акциз белгилари
  - Нархлар ва нархларнинг шаклланиши
  - Давлат эҳтиёжлари учун харид. Давлат захираси. Моддий-техник таъминот
  - Биржалар ва биржа фаолияти. Биржадан ташқари савдолар
  - Айрим турдаги маҳсулотлар муомаласини тартибга солиш
  - Давлат кадастрлари
  - Крипто-активлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
  - Умумий қоидалар
  - Тадбиркорлик субъектлари
  - Тадбиркорлик субъектларини ташкил этиш, давлат рўйхатидан ўтказиш, қайта ташкил этиш ва тугатиш
  - Банкротлик
  - Тадбиркорлик субъектларини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш ва ҳимоя ҳилиш
  - Тадбиркорлик бирлашмалари, ривожланиш ва кўмак жамғармалари
  - Электрон тижорат
  - Инвестициялар
  - Лицензиялаш. Рухсат бериш тартиб-таомиллари
  - Хўжалик юритувчи субъектлар фаолияти устидан давлат назорати
  - Монополияга қарши сиёсат. Табиий монополиялар
  - Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш
  - Реклама
  - Маҳсулот сифати. Стандартлаштириш. Сертификатлаштириш. Метрология
  - Маҳсулотларни тамғалаш. Акциз белгилари
  - Нархлар ва нархларнинг шаклланиши
  - Давлат эҳтиёжлари учун харид. Давлат захираси. Моддий-техник таъминот
  - Биржалар ва биржа фаолияти. Биржадан ташқари савдолар
  - Айрим турдаги маҳсулотлар муомаласини тартибга солиш
  - Давлат кадастрлари
  - Назоратни амалга ошириш тартиби
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Умумий қоидалар
  - Тадбиркорлик субъектлари
  - Тадбиркорлик бирлашмалари, ривожланиш ва кўмак жамғармалари
  - Инвестициялар
  - Лицензиялаш. Рухсат бериш тартиб-таомиллари
  - Хўжалик юритувчи субъектлар фаолияти устидан давлат назорати
Иқтисодиётнинг айрим соҳалари
- Иқтисодиётнинг умумий масалалари
- Саноат
- Ёқилғи-энергетика комплекси
- Қурилиш ва архитектура
- Қишлоқ ва сув хўжалиги
- Транспорт
- Савдо. Умумий овқатланиш. Маиший хизмат кўрсатиш
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Ахборот. Ахборотлаштириш. Алоқа
- Ахборот ва ахборотлаштиришнинг умумий масалалари
- Ахборот, ахборотлаштириш ва алоқа соҳасидаги бошқарув ва назорат
- Лицензиялаш ва сертификатлаштириш
- Оммавий ахборот воситалари
- Матбаа-нашриёт фаолияти
- Давлат сири. Тижорат ва хизмат сири. Конфиденциал ахборот
- Архив фонди. Архивлар
- Иш юритиш. Ахборотларни ҳужжатлаштириш
- Ахборотлаштириш. Телекоммуникациялар тараққиёти
- Маълумотларни тармоқлар орқали узатишни ташкиллаштириш. Интернет
- Электрон рақамли имзо. Электрон ҳужжат айланиши
- Электрон тижорат
- Ахборот хавфсизлиги
- Алоқа
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Оммавий ахборот воситалари
Мудофаа. Ҳарбий мажбурият ва ҳарбий хизмат
- Умумий қоидалар
- Мудофаа ишларини бошқариш
- Қуролли кучлар, бошқа қўшинлар
- Қуролли кучлардаги кадрлар. Ижтимоий ҳимоя
- Ҳарбий кадрларни тайёрлаш ва қайта тайёрлаш
- Фуқароларни ҳарбий рўйхатга олиш
- Муддатли ҳарбий хизматга чақириш ва захирага бўшатиш
- Ҳарбий хизматни ўташ. Шартнома бўйича ҳарбий хизмат
- Муқобил хизмат
- Резервдаги хизмат
- Фуқаро муҳофазаси
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритиш тўғрисидаги ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Ҳуқуқ-тартиботни муҳофаза қилиш. Хавфсизлик. Маъмурий ва жиноий жавобгарлик
- Ҳуқуқ-тартибот ва хавфсизлик тўғрисида умумий қоидалар
- Ҳуқуқ-тартибот ва хавфсизликни таъминловчи органлар
- Давлат хавфсизлик хизмати
- Жамоат тартибини муҳофаза қилиш, ҳуқуқбузарликлар проилактикаси
- Йўл ҳаракати хавфсизлигини таъминлаш
- Мол-мулк, корхоналар ва бошқа объектларни муҳофаза қилиш
- Ёнғин хавфсизлиги. Ёнғинга қарши тадбирлар
- Тезкор қидирув фаолияти. Жиноятчиликка қарши кураш
- Терроризм ва экстремизмга қарши кураш. Легаллаштириш
- Паспорт ва виза тизими
- Ўзбекистон Республикаси фуқаросининг Ўзбекистондан чет элга чиқиши ва кириши
- Чет эл фуқароларининг Ўзбекистонга келиши, кетиши ва бўлиши
- Фавқулодда вазиятлар, уларнинг оқибатларини бартараф этиш
- Маъмурий жавобгарлик
- Жиноий жавобгарлик. Жазони ижро этиш
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Коррупцияга карши курашиш
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
Суд хокимияти. Одил судлов
- Суд ва суд тизилишининг умумий масалалари
- Суд тизими
  - Конституциявий суд
- Судьяларни танлаш ва тайинлаш тартиби. Судьяларнинг мақоми. Халқ маслаҳатчилари
- Одил судловга юбориш. Процессуал қонунчилик
- Жавобгарликдан озод қилиш. Амнистия. Авф этиш. Реабилитация
- Ҳакамлик судлари
- Суд ва бошқа органлар актларини амалга ошириш
  - Мажбурий ижро бюроси
- Суд экспертизаси. Криминалистика. Экспертлик муассасалари
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Суддан олдин низоларни хал этиш
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Суд тизими. Суд таркиби. Судьяларни танлаш ва тайинлаш. Халқ маслаҳатчилари
  - Ҳакамлик судлари
Суд ҳужжатлари
- Олий суди Пленумининг қарорлари
- Олий хўжалик суди Пленумининг қарорлари
- Хўжалик судларининг айрим ишлар бўйича суд ҳужжатлари (ҳал қилув қарорлари, қарорлари) баёни
- Олий суднинг амалиёти
  - Жиноят ишлари бўйича
  - Фуқаролик ишлари бўйича
Прокуратура. Адлия органлари. Нотариат. Адвокатура. Юридик хизмат
- Прокуратура
  - Иқтисодий жиноятларга қарши курашиш департаменти
- Адлия органлари
- Нотариат
- Адвокатура
- Юридик хизмат
- Медиация
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Адвокатура
Конституциялар ва кодекслар
- Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси
- Қорақалпоғистон Республикасининг Конституцияси
- Ўзбекистон Республикасининг Бюджет кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Ҳаво кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Шаҳарсозлик кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодекси
  - Кодекснинг биринчи қисми моддаларига шарҳ
- Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик процессуал кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Уй-жой кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Ер кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий суд ишларини юритиш тўғрисидаги кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Солиқ кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Оила кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Божхона кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Меҳнат кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-ижроия кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Иқтисодий процессуал кодекси
- Ўзбекистон Республикасининг Сайлов кодекси
- Қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритилган ҳужжатлар
  - Конституциялар
  - Ўзбекистон Республикасининг Бюджет кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Ҳаво кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Шаҳарсозлик кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик процессуал кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Уй-жой кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Ер кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Солиқ кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Оила кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Божхона кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Меҳнат кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-ижроия кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Иєтисодий процессуал кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий суд ишларини
  - Ўзбекистон Республикасининг Хўжалик процессуал кодекси
  - Узбекистон Республикасининг Сайлов кодекси
- Ўз кучини йўқотган ҳужжатлар
  - Конституциялар
  - Ўзбекистон Республикасининг Шаҳарсозлик кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик процессуал кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Уй-жой кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Солиқ кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Божхона кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Меҳнат кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-ижроия кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Жиноят-процессуал кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Хўжалик процессуал кодекси
- Услубий, тушунтирув, маълумот тусидаги материаллар
  - Ўзбекистон Республикасининг Ҳаво кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Уй-жой кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Оила кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси
  - Ўзбекистон Республикасининг Хўжалик процессуал кодекси
Турли соҳалар бўйича ўзгартиш ва қўшимчалар тўғрисида ҳужжатлар
- Қонунлар ва Олий Мажлис палаталари қарорлари
  - 2018 й.
  - 2017 й.
  - 2016 й.
  - 2015 й.
  - 2014 й.
  - 2013 й.
  - 2012 й.
  - 2011 й.
  - 2010 й.
  - 2009 й.
  - 2008 й.
  - 2007 й.
  - 2006 й.
  - 2005 й.
  - 2001-2004 й.
  - 1996-2000 й.
  - 1993-1995 й.
  - 2019 й.
  - 2020 й.
  - 2021 й.
  - 2022 й.
  - 2023 й.
  - 2024 й.
- Ўзбекистон Республикаси Президенти Фармонлари ва Қарорлари
  - 2018 й.
  - 2017 й.
  - 2016 й.
  - 2014 й.
  - 2013 й.
  - 2012 й.
  - 2011 й.
  - 2010 й.
  - 2009 й.
  - 2008 й.
  - 2007 й.
  - 2006 й.
  - 2005 й.
  - 2004 й.
  - 2003 й.
  - 2000-2001 й.й.
  - 2019 й.
  - 2020 й.
  - 2021 й.
  - 2022 й.
  - 2023 й.
  - 2024 й.
- Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси қарорлари
  - 2019 й.
  - 2018 й.
  - 2017 й.
  - 2016 й.
  - 2015 й.
  - 2014 й.
  - 2013 й.
  - 2012 й.
  - 2011 й.
  - 2010 й.
  - 2009 й.
  - 2008 й.
  - 2007 й.
  - 2006 й.
  - 2005 й.
  - 2004 й.
  - 2003 й.
  - 2002 й.
  - 2001 й.
  - 2000 й.
  - 1999 й.
  - 1998 й.
  - 1997 й.
  - 1991-1996 й.
  - 2020 й.
  - 2021 й.
  - 2022 й.
  - 2023 й.
- Адлия вазирлигининг давлат реестридан чиқариш тўғрисидаги буйруқлари
  - 2001 й.
  - 2002 й.
  - 2003 й.
  - 2019-2020 й.
  - 2021 й.
  - 2022 й.
  - 2023 й.
  - 2024 й.
Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар рўйхатлари
- Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгаши ва Олий Мажлиси томонидан қабул қилинган Қонунлар ва бошқа норматив ҳужжатлар рўйхати
- Ўзбекистон Республикаси Президенти Фармонлари рўйхати
- Ўзбекистон Республикаси Президенти Қарорлари рўйхати
- Ўзбекистон Республикаси Президенти Фармойишлари рўйхати
- Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Қарорлари рўйхати
- Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Фармойишлари рўйхати
- Вазирликлар, давлат қўмиталари ва идораларнинг идоравий норматив ҳужжатлари рўйхати
  - Адлия вазирлигининг ҳар ойда рўйхатга олиши ҳақида маълумот
  - Тўлиқ йиғма хронологик жадваллар
- "Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами"да нашр қилинган ҳужжатлар рўйхати
- 2012-2017 йиллар учун ЎзР Қонун ҳужжатлари тўпламлари шарҳлари
  - 2017 йил учун ЎзР Қонун ҳужжатлари тўпламлари шарҳлари
Базада янги
- Ноябрь, 2024 й.
- Октябрь, 2024 й.
- Сентябрь, 2024 й.
- Август, 2024 й.
- Июль, 2024 й.
Халқаро алоқалар
- Ўзбекистон Республикаси халқаро битимларини тузиш ва ижро этишнинг қонуний асослари
- Ўзбекистон Республикаси халқаро шартномаларини тасдиқлаш ёки уларга қўшилиш ҳақидаги масъул органлар ҳужжатлари
  - Халқаро битимларни ратификация қилиш ва уларга қўшилиш ҳақидаги қонун ва қарорлар
  - Ҳукуматлараро битимларни тасдиқлаш ҳақидаги қарорлар
- Ўзбекистон Республикаси билан имзоланган икки томонлама шартномалар
  - Тартибга солиниш соҳалари бўйича ҳужжатлар тизими
  - Давлатлар бўйича ҳужжатлар тизими
- Минтақавий характердаги халқаро ҳужжатлар
- Универсал характердаги халқаро ҳужжатлар
- Ташқи сиёсий фаолиятни тартибга солиш
- Халқаро ҳамкорлик
- Ахборот материаллари
- Кучини йўқотган ҳужжатлар
Маълумот ахборотлар
- 1. Валюталар курси
- 2. Солиқ тўловчининг тақвими
  - 2024 й.
  - 2023 й.
  - 2022 й.
  - 2021 й.
  - 2020 й.
  - 2019 й.
  - 2018 й.
  - 2017 й.
  - 2016 й.
  - 2015 й.
  - 2014 й.
  - 2013 й.
  - 2012 й.
  - 2011 й.
  - 2010 й.
  - 2009 й.
  - 2008 й.
  - 2007 й.
  - 2006 й.
  - 2005 й.
  - 2004 й.
  - 2003 й.
- 3. Телефонлар, манзиллар
- 4. Хизматлар
- 5. Фойдаланувчи учун материаллар
  - Йўриқномалар
  - Шартнома шакллари
- 6. NORMA АҚТ. Контактлар
Тематик кўрсаткич

	Ўзбeкистон Рeспубликаси Вазирлар Маҳкамасининг 11.11.2024 й. 749-сон "Ипотека кредитларини ажратиш механизмлари такомиллаштирилганлиги муносабати билан Ўзбекистон Республикаси Ҳукуматининг айрим қарорларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида"ги Қарори
	Ўзбекистон Республикасининг 07.11.2024 й. ЎРҚ-993-сон "Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига коммунал тўловларни суд орқали ундиришда қулайликлар яратишга қаратилган қўшимча ва ўзгартиришлар киритиш ҳақида"ги Қонуни (Қонунчилик палатаси томонидан 02.07.2024 й. қабул қилинган, Сенат томонидан 28.08.2024 й. маъқулланган)
	Ўзбекистон Республикасининг 05.11.2024 й. ЎРҚ-990-сон "Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига маърифий фаолиятни амалга ошириш тартибини белгилашга қаратилган қўшимча ва ўзгартиришлар киритиш тўғрисида"ги Қонуни (Қонунчилик палатаси томонидан 23.07.2024 й. қабул қилинган, Сенат томонидан 20.09.2024 й. маъқулланган)
	Ўзбекистон Республикасининг 05.11.2024 й. ЎРҚ-991-сон "Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига қўшимча ва ўзгартиришлар киритиш тўғрисида"ги Қонуни (Қонунчилик палатаси томонидан 23.07.2024 й. қабул қилинган, Сенат томонидан 21.09.2024 й. маъқулланган)
	Ўзбекистон Республикасининг 05.11.2024 й. ЎРҚ-992-сон "Ўзбекистон Республикасининг Солиқ ҳамда Божхона кодексларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида"ги Қонуни (Қонунчилик палатаси томонидан 20.08.2024 й. қабул қилинган, Сенат томонидан 23.10.2024 й. маъқулланган)
	Ўзбекистон Республикаси Президентининг 04.11.2024 й. ПҚ-380-сон "Ўзбекистон Республикаси фуқаросининг хорижга чиқиш биометрик паспортини расмийлаштириш ва бериш бўйича давлат хизматларини кўрсатиш тартиби такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикаси Президентининг айрим қарорларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида"ги Қарори
	Ўзбекистон Республикасининг 04.11.2024 й. ЎРҚ-988-сон "Спорт соҳасида коррупциянинг олдини олиш мақсадида Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодексига қўшимчалар киритиш тўғрисида"ги Қонуни (Қонунчилик палатаси томонидан 20.03.2024 й. қабул қилинган, Cенат томонидан 18.05.2024 й. маъқулланган)
	Ўзбeкистон Рeспубликаси Вазирлар Маҳкамасининг 01.11.2024 й. 727-сон "Тадбиркорлик соҳасидаги мажбурий талабларни қисқартириш ҳамда рухсат бериш тартиб-таомиллари соддалаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикаси Ҳукуматининг айрим ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида"ги Қарори
	Ўзбeкистон Рeспубликаси Вазирлар Маҳкамасининг 31.10.2024 й. 725-сон "Гиёҳвандлик воситалари, психотроп моддалар ва прекурсорларнинг муомалада бўлиши билан боғлиқ фаолиятни лицензиялаш тартиб-таомиллари такомиллаштирилиши муносабати билан Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 21 февралдаги 80-сон қарори билан тасдиқланган Махсус электрон тизим орқали айрим фаолият турларини лицензиялаш тартиби тўғрисидаги ягона низомга ўзгартириш ва қўшимча киритиш ҳақида"ги Қарори
	Ўзбeкистон Рeспубликаси Вазирлар Маҳкамасининг 29.10.2024 й. 714-сон "Фуқароларни ижтимоий ҳимоя қилиш соҳасидаги қонунчилик ҳужжатлари такомиллаштирилганлиги муносабати билан Ўзбекистон Республикаси Ҳукуматининг айрим қарорларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш, шунингдек, баъзиларини ўз кучини йўқотган деб ҳисоблаш тўғрисида"ги Қарори

Қонунчиликка киритилган ўзгартириш ва қўшимчалар