Тижорат банклари ликвидлигини бошқаришга бўлган талаблар тўғрисида Низом (АВ томонидан 02.12.1998 й. 559-сон билан рўйхатга олинган Марказий банк Бошқаруви томонидан 02.11.1998 й. 421-сон билан тасдиқланган)

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ

АДЛИЯ ВАЗИРЛИГИ ТОМОНИДАН

РЎЙХАТГА ОЛИНГАН

02.12.1998 й.

N 559

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ

МАРКАЗИЙ БАНКИ БОШҚАРУВИ

ТОМОНИДАН ТАСДИҚЛАНГАН

02.11.1998 й.

N 421

Мазкур Низом рус тилида тасдиқланган.

Ҳужжатнинг матни Норма газетаси  ва  ахборот-қидирув

тизими   экспертлари  томонидан  ўзбек  тилига  таржима

қилинган  ва ахборот  тусига  эга.   Ноаниқликлар   келиб

чиққанида  меъёрий-ҳуқуқий  ҳужжатнинг  рус   тилидаги

матнига қаранг.

Тижорат банклари ликвидлигини бошқаришга

бўлган талаблар тўғрисида

НИЗОМ

I. УМУМИЙ ҚОИДАЛАР

Мазкур Низом "Ўзбекистон Республикасининг Марказий банки тўғрисида"ги Қонуннинг 51 ва 52-моддаларига мувофиқ равишда ишлаб чиқилган. Мазкур Низом Ўзбекистон Республикаси Марказий банкининг (кейинги ўринларда - Марказий банк) тижорат банклари ликвидлигини бошқариш ҳолатига нисбатан минимал талабларни белгилайди ҳамда ликвидликни бошқаришга доир нуқтаи назарини ифодалайди.

Ўзбекистон Республикасининг "Банклар ва банк фаолияти тўғрисида"ги Қонунининг "Банкларнинг ўз мижозлари олдидаги жавобгарлиги" 39-моддасига мувофиқ банклар депозит қабул қилинганда, уларни сақлаш ҳамда мижоз топшириғига мувофиқ ўз вақтида тўловларни амалга ошириш мажбуриятини ўз зиммасига олади. Банкнинг ўз мажбуриятларини бажара олишига жамоатчиликнинг ишончи банк томонидан янги депозитларни жалб қилишга имкон берувчи бош активи ҳисобланади. Банк томонидан мижознинг талабини қондира олмаслик бўйича йўл қўйилган ҳар бир ҳолат банкка ва умуман банк тизимига нисбатан жамоатчилик ишончининг йўқолишига олиб келади. Шу сабабдан ликвидлик хавфи депозит институтлари дуч келадиган асосий хавфлардан бири ҳисобланади. Ликвидлик ҳолатини самарали кузатишга ҳамда фавқулодда хрлатлар учун етарли даражада амалий ҳаракат режасини ишлаб чиқишга қобилиятсизлик аксарият ҳолларда банкларни ликвидлик инқирозга, ҳатто банкротликка олиб келади. Ликвидлилиги паст бўлган воситаларга узоқ муддатларга қўйилган маблағлар ҳисобидан қисқа муддатли ликвидликка бўлган эҳтиёжларни қондириш ва юқори фойда олиш ўртасидаги мувозанатни сақлаш банкни бошқаришнинг асосий компоненти ҳисобланади, банк бошқарув органларининг самарадорлиги ҳамда банк ижро раҳбариятининг малакаси юқори эканлигидан далолат беради.

I.1. Мазкур ҳужжатда кўрсатилган барча талабларни бажарган тақдирда ҳам тўловларни ўз вақтида ўтказмаслик ликвидликка бўлган талабни қўпол равишда бузганлик ҳисобланади.

I.2. Банк раҳбарияти ликвидликни режалаштириши ҳамда банкнинг қисқ