Ўзбекистон Республикасининг 29.04.2004 й. 613-II-сон “Электрон тижорат тўғрисида”ги Қонуни (Янги таҳрири)
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИНИНГ
ҚОНУНИ
29.04.2004 й.
N 613-II
ЭЛЕКТРОН ТИЖОРАТ ТЎҒРИСИДА
(Янги таҳрири)
1-модда. Ушбу Қонуннинг мақсади
Ушбу Қонуннинг мақсади электрон тижорат соҳасидаги муносабатларни тартибга солишдан иборат.
2-модда. Электрон тижорат тўғрисидаги қонунчилик
Электрон тижорат тўғрисидаги қонунчилик ушбу Қонун ва бошқа қонунчилик ҳужжатларидан иборатдир.
Агар Ўзбекистон Республикасининг халқаро шартномасида Ўзбекистон Республикасининг электрон тижорат тўғрисидаги қонунчилигида назарда тутилганидан бошқача қоидалар белгиланган бўлса, халқаро шартнома қоидалари қўлланилади.
Ахборот тизимларидан фойдаланган ҳолда тузиладиган шартномага (бундан буён матнда электрон тижоратдаги шартнома деб юритилади) мувофиқ амалга ошириладиган товарлар (ишлар, хизматлар) олди-сотдиси электрон тижоратдир.
4-модда. Электрон тижоратнинг асосий принциплари
Электрон тижоратнинг асосий принциплари қуйидагилардан иборат:
электрон тижоратда тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш эркинлиги;
электрон тижоратда шартномалар тузишнинг ихтиёрийлиги;
электрон тижоратда иштирок этиш шарт-шароитларининг тенглиги;
электрон тижорат иштирокчиларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатлари ҳимоя қилиниши.
5-модда. Электрон тижорат соҳасидаги давлат сиёсати
Электрон тижорат соҳасидаги давлат сиёсати электрон тижоратни ривожлантириш учун ҳуқуқий, иқтисодий, ташкилий, техникавий ва бошқа шарт-шароитлар яратишга йўналтирилгандир.
Электрон тижорат соҳасидаги давлат сиёсатининг асосий йўналишлари қуйидагилардан иборат:
электрон тижорат воситасида амалга ошириладиган тадбиркорлик фаолиятини қўллаб-қувватлаш ва рағбатлантириш;
электрон тижорат воситасида амалга ошириладиган тадбиркорлик соҳасига инвестициялар, замонавий технологиялар ва жиҳозларни жалб этиш учун шарт-шароитлар яратиш;
тадбиркорлик фаолияти субъектларини уларнинг электрон тижорат соҳасидаги фаолияти учун зарур бўлган ҳуқуқий, иқтисодий, статистик, ишлаб чиқариш-технологик, илмий-техникавий ва бошқа ахборот билан таъминлаш;
электрон тижорат соҳасидаги илмий-техникавий тадқиқотларни рағбатлантириш, кадрларни тайёрлаш, қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш;
электрон тижорат соҳасидаги халқаро ҳамкорлик.
6-модда. Электрон тижорат соҳасини давлат
томонидан тартибга солиш
Электрон тижорат соҳасини давлат томонидан тартибга солишни Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ва у электрон тижорат соҳасида махсус ваколат берган давлат органи (бундан буён матнда махсус ваколатли давлат органи деб юритилади) амалга оширади.
7-модда. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг
электрон тижорат соҳасидаги ваколатлари
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси:
электрон тижорат соҳасидаги давлат сиёсатининг амалга оширилишини таъминлайди;
электрон тижорат соҳасидаги давлат дастурларини тасдиқлайди ва амалга оширади;
давлат органларининг электрон тижорат соҳасидаги фаолиятини мувофиқлаштириб боради;
электрон тижорат соҳасидаги халқаро ҳамкорликни таъминлайди.
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси қонунчиликка мувофиқ бошқа ваколатларни ҳам амалга ошириши мумкин.
8-модда. Махсус ваколатли давлат органининг ваколатлари
Махсус ваколатли давлат органи:
электрон тижорат соҳасидаги давлат дастурларини шакллантириш ва амалга оширишда иштирок этади;
бошқа манфаатдор давлат органлари ва ўзга ташкилотлар билан биргаликда, ўз ваколатлари доирасида электрон тижорат соҳасидаги стандартлар, нормалар ва қоидаларни ишлаб чиқади ҳамда тасдиқлайди;
электрон тижоратни ривожлантириш учун шарт-шароитлар яратиш бўйича таклифлар ишлаб чиқади;
электрон тижорат иштирокчиларининг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш чора-тадбирларини кўради;
электрон тижорат тўғрисидаги қонунчиликни такомиллаштиришда ва уларнинг ижросини таъминлашда иштирок этади;
электрон тижорат соҳасидаги тадқиқотларни ва мониторингни ташкил этади.
Махсус ваколатли давлат органи қонунчиликка мувофиқ бошқа ваколатларни ҳам амалга ошириши мумкин.
9-модда. Электрон тижоратдаги электрон ҳужжатларнинг
ва электрон хабарларнинг юридик кучи
Электрон тижоратдаги электрон ҳужжатлар, шунингдек электрон шаклда қайд этилган, юборувчисини идентификация қилиш имкониятини берадиган ахборот (бундан буён матнда электрон хабарлар деб юритилади) ўз қўли билан имзоланган қоғоздаги ҳужжатларга тенглаштирилади ва улардан битимлар тузилганлигининг далили сифатида фойдаланилиши мумкин.
Электрон тижоратдаги шартнома фақат ахборот тизимларидан фойдаланилган ҳолда тузилганлигига асосланиб ҳақиқий эмас деб топилиши мумкин эмас.
Электрон тижоратда оферта электрон ҳужжат тарзида тузилади.
Электрон тижорат иштирокчисининг оферта қабул қилинганлиги тўғрисидаги жавоби (акцепт) электрон ҳужжат ёки электрон хабар тарзида ёхуд офертада кўрсатилган шартларни бажариш бўйича ҳаракатларни содир этиш йўли билан амалга оширилиши мумкин.
10-модда. Электрон тижорат иштирокчиси
Электрон тижоратда товарларни (ишларни, хизматларни) сотувчи ёки уларнинг харидори бўлган юридик ёки жисмоний шахс электрон тижорат иштирокчисидир.
Электрон тижоратда товарларни (ишларни, хизматларни) сотувчи юридик шахс ёки якка тартибдаги тадбиркор ҳисобланади.
Электрон тижоратда иштирок этиш, агар қонунда бошқача қоида белгиланмаган бўлса, унинг иштирокчисига нисбатан ахборот тизимларидан фойдаланмасдан амалга оширилаётган тадбиркорлик фаолиятига нисбатан қўшимча талаблар ёки чекловлар белгиланиши учун асос бўла олмайди.
11-модда. Электрон тижорат иштирокчисининг
ҳуқуқ ва мажбуриятлари
Электрон тижорат иштирокчиси қуйидаги ҳуқуқларга эга:
электрон тижорат мақсадида ишлаб турган ахборот ресурсларида офертани жойлаштириш (таклиф этиш);
электрон тижоратдаги шартномаларни тузиш йўли билан товарларни (ишларни, хизматларни) реализация қилиш ёки олиш;
электрон ҳужжатлар ва электрон хабарларни ахборот воситачиларига сақлаш учун топшириш.
Электрон тижорат иштирокчиси - товарларни (ишларни, хизматларни) сотувчи:
электрон тижоратда товарларни (ишларни, хизматларни) реализация қилишда рақобат тўғрисидаги ва истеъмолчиларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ҳақидаги қонунчилик талабларига риоя этиши;
қонунчиликка мувофиқ электрон ҳужжатлар ва электрон хабарларнинг сақланишини таъминлаши;
электрон тижорат соҳасидаги стандартлар, нормалар ва қоидаларга риоя этиши шарт.
Электрон тижорат иштирокчиси - товарларни (ишларни, хизматларни) сотувчи давлат рўйхатидан ўтказилган пайтдан эътиборан, фаолиятнинг лицензияланадиган турини амалга оширган тақдирда эса тегишли лицензияни олган пайтдан эътиборан электрон тижоратни амалга ошириш ҳуқуқига эга.
Электрон тижорат иштирокчиси қонунчиликка ҳамда шартномага мувофиқ бошқа ҳуқуқларга эга бўлиши ва унинг зиммасида ўзга мажбуриятлар бўлиши мумкин.
11-1-модда. Электрон тижорат соҳасида ҳисоб-китоблар
Электрон тижорат соҳасида ҳисоб-китоблар Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодекси, "Электрон тўловлар тўғрисида"ги, "Электрон ҳужжат айланиши тўғрисида"ги Ўзбекистон Республикаси қонунлари, ушбу Қонун ва бошқа қонунчилик ҳужжатларига мувофиқ амалга оширилади.
Электрон тижоратда электрон ҳужжатлар ва электрон хабарлар айланиши билан боғлиқ хизматлар кўрсатувчи юридик шахс ахборот воситачисидир.
Ахборот воситачилари жумласига қуйидагилар киради:
электрон тижорат иштирокчиларининг электрон ҳужжатлари ва электрон хабарлари айланиши бўйича хизматлар кўрсатувчи телекоммуникация тармоқлари операторлари ва провайдерлари;
электрон тижорат иштирокчиларининг тўлов тизимларидан фойдаланилишини ва тўловлар ўтказилишини таъминлаш бўйича хизматлар кўрсатувчи банклар;
электрон ярмаркалар, кимошди савдолари ва танловлар ташкил этилишини амалга оширувчи юридик шахслар;
электрон тижорат иштирокчиларининг электрон ҳужжатлари ва электрон хабарларини сақлаш бўйича хизматлар кўрсатувчи юридик шахслар.
Ахборот воситачилари жумласига қонунчиликка мувофиқ бошқа юридик шахслар ҳам киритилиши мумкин.
13-модда. Ахборот воситачисининг ҳуқуқ ва мажбуриятлари
Ахборот воситачиси қуйидаги ҳуқуқларга эга:
ўз ваколати доирасида шартнома асосида электрон тижоратда электрон ҳужжатлар ва электрон хабарлар айланиши билан боғлиқ хизматлар кўрсатиш;
электрон тижорат иштирокчиларига кўрсатиладиган хизматлар шартларини белгилаш.
Ахборот воситачиси:
электрон тижорат соҳасидаги стандартлар, нормалар ва қоидаларга риоя этиши;
ўзининг тўлиқ номи, ташкилий-ҳуқуқий шакли, кўрсатиладиган хизматлар, уларни кўрсатиш шартлари ва қийматлари (тарифлари) ҳақидаги ахборотни электрон тижорат иштирокчиларига ошкор қилиши;
электрон ҳужжатларнинг ва электрон хабарларнинг мазмунини, улардан фойдаланиш тартибини ўзгартирмаслиги (бундан электрон тижорат иштирокчилари билан тузилган шартномаларда назарда тутилган ҳоллар мустасно);
электрон ҳужжатларни, электрон хабарларни ҳамда шахсга доир маълумотларни рухсатсиз фойдаланишдан ҳимоя қилиш чора-тадбирлари билан таъминлаши;
электрон ҳужжатларни ва электрон хабарларни учинчи шахсларга юбормаслиги (бундан қонунда ёки шартномада назарда тутилган ҳоллар мустасно) шарт.
Электрон тижорат иштирокчиларининг ахборот воситачиси орқали юборилаётган электрон ҳужжатлари ва электрон хабарлари мазмуни билан боғлиқ бўлган ҳуқуқий оқибатлар учун ахборот воситачиси жавобгар бўлмайди.
Ахборот воситачиси қонунчиликка ҳамда шартномага мувофиқ бошқа ҳуқуқларга эга бўлиши ва унинг зиммасида ўзга мажбуриятлар бўлиши мумкин.
14-модда. Электрон тижоратдаги шартнома шартлари
Электрон тижоратдаги шартнома шартлари қонунчилик талабларига мувофиқ бўлиши керак.
Электрон тижоратдаги шартнома унга ҳамма фойдаланиши мумкин бўлган ахборот ресурсида жойлаштирилган электрон ҳужжатга ҳавола қилиш йўли билан киритиладиган алоҳида шартларни ўз ичига олиши мумкин. Бу ҳолда электрон ҳужжатни жойлаштирган электрон тижорат иштирокчиси қонунчиликда ёки шартномада белгиланган муддат мобайнида ундан эркин фойдаланиш имкониятини таъминлаши, бу муддат ўтганидан кейин эса мазкур электрон ҳужжатнинг қонунчиликда назарда тутилган тартибда сақланишини таъминлаши шарт.
15-модда. Электрон тижоратдаги шартномани тузиш ва бажариш
Электрон тижоратдаги шартнома акцептни амалга ошириш йўли билан:
электрон ҳужжат тарзида;
электрон хабар тарзида;
офертада кўрсатилган шартларни бажариш бўйича ҳаракатларни содир этиш орқали тузилиши мумкин.
Электрон тижоратдаги шартнома офертани юборган электрон тижорат иштирокчиси томонидан офертанинг акцепти олинган пайтдан эътиборан тузилган деб эътироф этилади.
Электрон тижоратдаги шартномани бажариш билан боғлиқ ҳужжатлар электрон ҳужжат тарзида ёки қоғозда расмийлаштирилиши мумкин.
16-модда. Электрон тижоратда офертага қўйиладиган талаблар
Электрон тижоратда оферта:
оферта қилувчи электрон тижорат иштирокчисининг тўлиқ номини;
оферта қилувчи электрон тижорат иштирокчисининг почта ва электрон манзилини;
қонунчиликда назарда тутилган ҳолларда лицензия ёки рухсат этиш хусусиятига эга ҳужжатнинг мавжудлиги тўғрисидаги маълумотларни (лицензиянинг ёки рухсат этиш хусусиятига эга ҳужжатнинг рақами, амал қилиш муддати, лицензияни ёки рухсат этиш хусусиятига эга ҳужжатни беришга ваколатли органнинг номи);
электрон тижоратдаги шартномани тузиш тартибини;
электрон тижоратдаги шартнома шартларини келишиб олиш чоғида унга ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш имконияти ҳамда тартибини;
акцептни юбориш ва чақириб олиш тартибини;
товарларни (ишларни, хизматларни) етказиб бериш ва уларга ҳақ тўлаш шартларини, шунингдек улар учун таклиф этилаётган нархларни (тарифларни);
ҳамма фойдаланиши мумкин бўлган ахборот ресурсида жойлаштирилган электрон ҳужжатга ҳавола қилиш йўли билан шартномага киритиладиган шартларга тааллуқли қайдларни ўз ичига олган бўлиши керак.
Электрон тижоратда оферта қонунчиликка мувофиқ бошқа ахборотни ҳам ўз ичига олиши мумкин.
17-модда. Электрон тижоратда давлат харидлари
ва корпоратив харидларни амалга ошириш
Электрон тижорат доирасидаги давлат харидлари ва корпоратив харидларни ташкил этиш ҳамда ўтказиш Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланган тартибда амалга оширилади.
18-модда. Электрон тижоратда шахсга доир
маълумотлардан фойдаланиш
Агар тарафларнинг келишувида ва (ёки) қонунчиликда бошқача қоида назарда тутилмаган бўлса, электрон тижоратда шахсга доир маълумотлардан шартнома мақсадидан ўзга мақсадларда фойдаланиш ҳамда уларни учинчи шахсларга бериш тақиқланади.
Шахсга доир маълумотлардан офертани ва (ёки) рекламани тарқатиш, шу жумладан, электрон ҳужжатларни ёки электрон хабарларни оммавий тарзда юбориш орқали тарқатиш учун ушбу маълумотлар эгасининг розилигисиз фойдаланишга йўл қўйилмайди.
Электрон тижорат соҳасидаги низолар қонунчиликда белгиланган тартибда ҳал этилади.
20-модда. Электрон тижорат тўғрисидаги
қонунчиликни бузганлик учун жавобгарлик
Электрон тижорат тўғрисидаги қонунчиликни бузганликда айбдор шахслар белгиланган тартибда жавобгар бўлади.
"Халқ сўзи", 2015 йил 23 май
"Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами",
2015 йил 25 май, 20-сон, 250-модда