Асосий фондларни мажбурий қайта баҳолаш бекор қилинганлигини ҳисобга олган ҳолда мол-мулк солиғи бўйича бўнак тўловлари қандай ҳисоблаб чиқарилади

preview

2021 йил 1 январдан бошлаб барча хўжалик юритувчи субъектлар учун асосий воситаларни ҳар йилги мажбурий қайта баҳолаш бекор қилинган . Бу 2021 йилда юридик шахслар мол-мулкига солинадиган солиқ бўйича бўнак тўловлари ҳисоб-китобида қандай акс этишини МВ Солиқ-божхона сиёсати ва даромадларни прогнозлаштириш департаменти ресурс солиқлари ва бошқа даромадлар методологияси бўлими бошлиғи Зарема МЕНАЛИЕВА тушунтирди: 


– 2021 йил 1 январдан бошлаб солиқ ҳисобида амортизацияга харажатлар асосий воситаларнинг қайта баҳолашни ҳисобга олмаган бошланғич қийматидан аниқланади . Ушбу норма фақат фойда солиғига тааллуқли.

Бунда мол-мулк ҳисоб-китоби тартиби ўзгармайди. Улар учун мол-мулк солиғи бўйича солиқ базаси ўртача йиллик қолдиқ қийматидан келиб чиқиб аниқланадиган объектлар бўйича ҳисоб-китоб асосида, илгаригидек - кўчмас мулкнинг қолдиқ қиймати. Уни аниқлашда қайта баҳолаш натижалари ҳисобга олинади.

Асосий воситаларни қайта баҳолаш - бу АВ тиклаш қийматини ҳозирги бозор нархлари даражасига мослаш мақсадида уларни вақти-вақти билан аниқлаштиришдир . Шу боис, асосий фондларни мажбурий қайта баҳолаш бекор қилинганига қарамай, агар уларнинг ҳисоб сиёсатида бу назарда тутилган бўлса, корхоналар уни амалга оширишлари мумкин.

Бино ва иншоотлар, темир йўллар, магистраль қувурлар, алоқа ва электр узатиш линиялари, шунингдек мазкур объектларнинг ажралмас технологик қисми бўлган иншоотлар бўйича солиқ базаси ушбу объектларнинг ўртача йиллик қолдиқ қийматидир .

Солиқ солиш объектларининг ўртача йиллик қолдиқ қиймати солиқ давридаги ҳар бир ойнинг охирги кунидаги ҳолатга кўра солиқ солиш объектларининг қолдиқ қийматларини қўшишдан олинган сумманинг ўн иккидан бир қисми сифатида ортиб борувчи якун билан аниқланади .

Бунда қолдиқ қиймат мол-мулкнинг бошланғич (тикланиш) қиймати билан ҳисоб сиёсатида белгиланган усуллардан фойдаланилган ҳолда ҳисоблаб чиқилган амортизация миқдори ўртасидаги фарқ сифатида аниқланади.

Амортизация - фойдали хизмат муддати мобайнида активнинг амортизацияланадиган қийматини харажатларга ўтказиш. Ўз навбатида, фараз қилинаётган (баҳоланган) тугатиш қийматини чегирган ҳолда кўрсатилган активнинг бошланғич (тиклаш) қиймати суммасига тенг  .

Бинобарин, сиз 2021 йил 1 январь ҳолати бўйича асосий воситаларни қайта баҳолашни амалга оширган бўлсангиз, мол-мулк солиғи бўйича бўнак тўловлари ҳисоб-китобида уларнинг тикланган (қайта баҳоланган) ҳисобга олинг.

Мисол
2021 йил учун мол-мулк солиғи бўйича бўнак тўловлари ҳисоб-китоби

 

Айланмадан солиқ тўловчи бўлмаган корхона балансида бошланғич (тикланиш) қиймати 01.01.2021 йил ҳолати бўйича қайта баҳолашни ҳисобга олган ҳолда 716 200 000 сўм бўлган бинога эга. Тугатиш қиймати мавжуд эмас.

Жамғарилган эскириш қайта баҳолашни ҳисобга олган ҳолда -  21 486 000 сўм. Амортизация нормаси - йилига 3%.

Ой 

Бошланғич (тикланиш) қиймати 

Ой учун амортизация 

Жамғарилган эскириш

Қолдиқ қиймат 

Январь

716 200 000

1 790 500

23 276 500

692 923 500

Февраль

716 200 000

1 790 500

25 067 000

691 133 000

Март

716 200 000

1 790 500

26 857 500

689 342 500

Апрель

716 200 000

1 790 500

28 648 000

687 552 000

Май

716 200 000

1 790 500

30 438 500

685 761 500

Июнь

716 200 000

1 790 500

32 229 000

683 971 000

Июль

716 200 000

1 790 500

34 019 500

682 180 500

Август

716 200 000

1 790 500

35 810 000

680 390 000

Сентябрь

716 200 000

1 790 500

37 600 500

678 599 500

Октябрь

716 200 000

1 790 500

39 391 000

676 809 000

Ноябрь

716 200 000

1 790 500

41 181 500

675 018 500

Декабрь

716 200 000

1 790 500

42 972 000

673 228 000

Жами:

 

 

 

8 196 909 000

Мўлжалланаётган ўртача йиллик қолдиқ қиймат 683 075 750 сўмни (8 196 909 000 : 12) ташкил этади

2021 йил учун мўлжалланаётган мол-мулк солиғи суммаси: 683 075 750 х 2% = 13 661 515 сўм.

1 138 460 сўм (13 661 515 : 12) миқдоридаги ҳар ойлик бўнак тўловлари ҳар ойнинг 10 санасидан кечиктирмай тўланиши керак.

 

Мол-мулк солиғи Мол-мулк солиғи Мол-мулк солиғи /ru/publish/doc/text166326_asosiy_fondlarni_majburiy_qayta_baholash_bekor_qilinganligini_hisobga_olgan_holda_mol-mulk_soligi_buyicha_bunak_tulovlari_qanday_hisoblab_chiqariladi