Полезное для бухгалтера в ноябре:
“Корхона 2021 йилда АҚШ долларида кредит олди. Мазкур кредит бўйича курсдаги фарқ туфайли зарар суммаси аҳамиятли даражада бўлди. Корхона кейинчалик уни давр харажатларига киритишни режалаштирган ҳолда курсдаги фарқни 3190-счётда ҳисобга олади. Бу бухгалтерия ва солиқ ҳисоби нуқтаи назаридан тўғрими? Курсдаги фарқдан кўрилган зарар Фойда солиғи ҳисоб-китобида қандай акс эттирилади?
Саволларга buxgalter.uz илтимосига биноан Солиқ-божхона сиёсати ва даромадларни прогнозлаштириш департаменти директори Иродахон АББОСХОНОВА жавоб берди:
Курсдаги фарқ қандай ҳисобга олинади
– Йўқ, корхона валютада ифодаланган кредит бўйича курсдаги фарқни нотўғри ҳисобга олмоқда.
БҲМС бўйича бухгалтерия ҳисобида баланснинг валюта моддалари ҳар ойнинг охирги кунига ва Марказий банк курси бўйича хўжалик операцияларини содир этиш санасига қайта баҳоланади 
.
Курсдаги фарқ бевосита киритиш йўли билан молиявий натижаларга ҳисобдан чиқарилади. Корхона томонидан қўлланилган жамғариш усули 2019 йил 1 январдан бошлаб қўлланилмайди .
2022 йилга қадар солиқ солиш мақсадларида баланснинг валюта моддаларини қайта баҳолашдан ёки чет эл валютасида операцияларни амалга оширишда ҳосил бўладиган курсдаги фарқ бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги қонун ҳужжатларига мувофиқ жами даромад (харажатлар) таркибига киритилган.
2022 йилдан бошлаб фойда солиғи ҳисоб-китобида валюта қимматликлари қуйидагилар томонидан белгиланган чет эл валютасининг сўмга нисбатан курси ўзгарганда қайта баҳоланади:
- Марказий банк томонидан;
- қонунчиликда ёки тарафларнинг битимида белгиланган, агар чет эл валютасида ифодаланган сўмда тўланиши лозим бўлган талабларнинг (мажбуриятларнинг) қиймати тегишинча тарафларнинг қонунчилигида ёки битимида белгиланган курс бўйича аниқланса .
Курсдаги ижобий фарқ жами даромад таркибига, салбий фарқ эса - харажатлар таркибига киритилади.
Солиқ солиш мақсадларида курс ўзгарадиган кунларда Марказий банк курсидаги ўзгаришларни ҳар куни ҳисобга олинг. Бунда берилган (олинган) бўнакларни қайта баҳолашдан юзага келадиган курсдаги ижобий (салбий) фарқ - ҳисобга олинмайди.
Бухгалтерия ҳисоби ва солиқ ҳисоби мақсадларида курсдаги фарқлар фарқланиши мумкин.
Курсдаги салбий фарқ солиқ ҳисоботида қандай акс эттирилади
Ҳисобот даврида курсдаги салбий фарқ тарзида ҳисоблаб чиқарилган зарарлар суммасини Фойда солиғи ҳисоб-китобига 2-илованинг “Харажатлар” 050 ва 0115-сатрларида йил бошидан ўсиб борувчи якун билан акс эттиринг.
