Ўзбекистонда 1 апрелдан бошлаб нималар ўзгаради

2025 йил 1 апрель  бухгалтер учун масъулиятли кун. Бу кунда қонунчиликда кўплаб ўзгаришлар кучга киради ва бу ўзгаришларни чуқур англаб олиш керак бўлади.

Улар орасида – солиқ қоидабузарликлари бўйича жавобгарликка тортишнинг янги тартиби, барча фармацевтика ва тиббий хизмат кўрсатувчи муассасаларининг ҚҚСга ўтиши, муқобил энергия учун «яшил» тарифлар, ногиронликни белгилаш  механизмининг ўзгариши, электр ва газ учун режалаштирилган тариф ошиши ва бошқа кўплаб ўзгаришлар мавжуд.

Тафсилотлар buxgalter.uz шарҳида:

 

1. Солиқ қоидабузарликлари бўйича жавобгарликка тортиш тартиби ўзгармоқда 27.02.2025 й. ПҚ-78-сон 13-б.

Солиқ ходимлари томонидан солиқ қоидабузарликлари аниқланганда:

• биринчи марта хўжалик субъектига огоҳлантириш эълон қилинади;
• огоҳлантиришдан кейин уч кун ичида солиқ қоидабузарликларини бартараф этмаслик ёки такроран аниқланиши сайёр солиқ текширувини ўтказиш учун асос бўлади.

Сайёр солиқ текшируви 27.02.2025 йилдаги ПҚ-78-сон қарорга 4-иловада келтирилган солиқ қоидабузарликлари бўйича ўтказилади. Шунингдек, текширув бошланган пайтдан бошлаб 24 соат ичида "Ягона давлат назорати" ахборот тизимига рўйхатдан ўтказиш орқали Бизнес-омбудсманга хабар бериш тартибида ўтказилишига рухсат берилади.

 

2. Чорвачилик ва паррандачилик хўжаликларига ҚҚСни қайтаришнинг янги тартиби жорий этилмоқда 30.01.2025 й. ПҚ-34-сон 2-банди «а» к.б.

2028 йил 1 январгача чорвачилик ва паррандачилик хўжаликларига бюджетга тўланган ҚҚСнинг 50 фоизи – ҳар ойнинг 25-санасигача қайтарилади. Бу тартиб умумий тушуми ишлаб чиқарилган гўшт, сут, парранда гўшти ва тухумларни сотишдан барча товарлар (хизматлар)ни сотишдан олинган даромадларнинг камида 90 фоизини ташкил этадиган хўжаликларга татбиқ этилади.

 

3. Дори воситалари учун нархларни шакллантириш тамойили ўзгармоқда 28.01.2025 й. ПФ-13-сон 2-б.

Энди чекланган савдо устамалари фақат рецепт бўйича бериладиган дори воситалари тоифасига татбиқ этилади. Бунда:

• маҳаллий ва импорт дори воситалари учун референт нархларни шакллантиришнинг амалдаги тизими сақлаб қолинади;
• рецепт бўйича бериладиган препаратларни улгуржи ва чакана сотишда, етказиб беришда қатнашаётган воситачилар сонидан қатъи назар, улгуржи савдо учун харид (базавий) нархига нисбатан 15 фоиздан кўп бўлмаган ҳажмда ва чакана савдо учун харид нархига нисбатан 20 фоиздан кўп бўлмаган ҳажмда устама қўлланилади. Бундай дори воситаларининг улгуржи ва чакана нархлари чекланган улгуржи ва чакана референт нархлардан ошиб кетмаслиги керак;
• чекланган савдо устамалари рецептсиз бериладиган дори воситаларини улгуржи ва чакана сотишга татбиқ этилмайди.

Бир хил таркибли дори воситаларини бир хил ишлаб чиқарувчи томонидан турли савдо номлари остида ишлаб чиқаришда, барча ушбу дори воситаларига энг паст референт нарх қўлланилади (дори моддалари (субстанциялар) ишлаб чиқарувчиларида фарқ бўлган ҳоллар бундан мустасно).

Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Фармацевтика маҳсулотлари хавфсизлиги маркази хорижий валютада қайд этилган референт нархларни автоматик равишда (тадбиркорнинг сўровисиз) қайта кўриб чиқади:

1) агар хорижий валюта курси миллий валютага нисбатан дори воситаси учун охирги белгиланган қийматдан 3 фоизга ошса – ҳар йили январь ва июль ойларида;

2) агар хорижий валюта курси миллий валютага нисбатан дори воситаси учун охирги белгиланган қийматдан 5 фоизга ошса – муддатидан олдин.

 

4. Дорихоналар ва хусусий клиникалар ҚҚС тўловчиларига айланмоқда 27.12.2024 й. ПФ-229-сон 3-б.

Фармацевтика маҳсулотларини сотувчи ёки тиббий хизматлар кўрсатувчи юридик шахслар уларнинг даромадларидан қатъи назар ҚҚС тўловчилари сифатида эътироф этилади.

Шу билан бирга, сотилган товарлар (хизматлар) бўйича берилган онлайн-НКТ чеклари, шунингдек расмийлаштирилган ЭҲФ, бошқа маълумотлар асосида солиқ органлари томонидан ҚҚС бўйича ҳисоботларнинг автоматик тарзда шакллантирилиши режалаштирилган.

 

5. Баъзи субъектлар учун ижтимоий солиқ ва ЖШДС ставкаси пасаймоқда 17.01.2025 й. ПҚ-12-сон 10-банди «в» к.б.

2025 йил 1 апрелдан 2028 йил 1 январгача 1фоиз миқдоридаги ставкалар белгиланади:

• ижтимоий солиқ – янги тузиладиган қишлоқ хўжалиги кооперативлари ҳамда доривор ўсимликларни етиштириш ва қайта ишлаш бўйича кооперативлар учун;
• бу кооперативларга ишга қабул қилинган   жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи учун.

 

6. Товарлар, хизматлар ва ишлар учун эксклюзив ҳуқуқлар бериш механизми ўзгармоқда (28.02.2025 й. ПФ-35-сон 3 ва 5-б.)

2025 йил 1 апрелдан бошлаб эксклюзив ҳуқуқ хўжалик субъектларига қонунлар, Президент фармонлари ва қарорлари асосида 3 йилдан ошмаган муддатга, фақат қуйидаги мақсадларда берилади:

• конституциявий тузумни, аҳоли саломатлигини, Ўзбекистон мудофаа қобилиятини, давлат ва жамоат хавфсизлигини, жамоат тартибини таъминлаш;
• табиий офатлар, фалокатлар ва эпидемияларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш.

Қуйидаги хўжалик субъектларининг фаолият йўналишлари бўйича эксклюзив ҳуқуқлар бекор қилинади:

• «Ўзбекэкспертиза» АЖ – хорижий инвестициялар иштирокидаги корхоналар томонидан ўз ишлаб чиқариш эҳтиёжлари учун олиб кириладиган мулкка сертификат бериш қисмида;
• «ЎзИнжиниринг» лойиҳа институти – инвестиция лойиҳаларининг лойиҳаолди ва лойиҳа ҳужжатларини ишлаб чиқиш қисмида;
• «Миллий PR-марказ» ДУК – хорижий компанияларнинг продюсерлик ва реклама хизматларини, Ўзбекистоннинг туризм салоҳиятини тарғиб қилишга қаратилган хорижий телерадиокомпаниялар ва бошқа ОАВнинг рекламаси, репортажлари ва бошқа роликларини тайёрлаш ва трансляция қилиш қисмида;
• «Sag agro МТП» МЧЖ – ёнғоқ етиштирувчиларга агротехник тадбирларни ўтказиш учун механизация хизматларини кўрсатиш қисмида;
• «Ўзбекистон стандартлар институти» Давлат муассасаси – миллий стандартларни шартнома асосида бошқа тилларга таржима қилиш қисмида.

 

7. «Яшил тарифлар» жорий этилмоқда 30.01.2025 й. ПФ-16-сон 20-б.

Чиқиндиларни утилизация қилиш ҳисобига, шунингдек шамол ва қуёш манбалари ёрдамида ишлаб чиқарилган электр энергиясига «яшил тарифлар» жорий этилмоқда. Бунда имтиёзли тарифлар қуйидаги электр энергияси учун белгиланади:

1) тадбиркорлик субъектлари томонидан чиқиндилар ва биогазни утилизация қилиш орқали ишлаб чиқариладиган, шунингдек ўз ҳудудларида жойлаштирилган шамол ва қуёш электр қурилмалари орқали ишлаб чиқариладиган;

2) аҳоли томонидан қуёш манбаларидан олинган, истеъмолдан ортиқча қисми давлатга сотиладиган.

 

8. «Тиббий хизматлар меҳмондўстлиги» дастури бўйича тиббиёт муассасалари томонидан имтиёз қўллаш даври якунланди 23.09.2024 й. ПҚ-335-сон 1-б.

Автоматлаштирилган махсус электрон меҳмонларни ҳисобга олиш дастурига («Е-mehmon») уланган хусусий тиббиёт ва соғломлаштириш муассасалари дастлабки 6 ойлик абонент тўловини тўлашдан озод қилинган имтиёз ўз кучини йўқотади.

 

9. Ногиронликни белгилаш тартиби ўзгаради 16.07.2024 й. ПҚ-257-сон 2-б. «в» к.б.

2025 йил 1 апрелдан бошлаб:

• фуқароларни ТИЭКда кўрикдан ўтказиш учун йўналтириш зарур бўлган амалдаги даволаниш муддатлари бўйича талаб бекор қилинади ва ҳар бир касалликнинг кечиши ва турига қараб алоҳида белгиланади;
• ТИЭК томонидан касб, спорт ва ўқиш бўйича тавсиялар бериш тартиби бекор қилинади. ТИЭКнинг вақтинча меҳнатга лаёқатсизлик варақасини узайтириш ва махсус жиҳозланган транспорт воситасини бошқаришга яроқлилигини аниқлаш бўйича вазифалари давлат тиббиёт муассасаларига ўтказиш йўли билан тугатилади;
• 18 ёшдан катта шахсларга ногиронлик белгиланганда ногиронлик муддати ва сабаблари, тиббий-реабилитация тадбирлари, протез-ортопедик буюмлар ва техник реабилитация воситаларига эҳтиёж тўғрисидаги маълумотлар ушбу аниқ ҳолатдаги клиник-функционал бузилишлар характеридан келиб чиққан ҳолда «Ягона миллий ижтимоий ҳимоя» ахборот тизимида шакллантирилади.

 

10. Давлат харидлари учун етказиб берувчилар Реестрига энди фақат ДХМ ва ЯИДХП орқали киритилади 18.02.2025 й. 102-сон ВМҚ 1-б.

2025 йил 1 апрелдан бошлаб юридик ва жисмоний шахсларни Ягона етказиб берувчилар реестрига киритиш учун аризаларни қабул қилиш Давлат хизматлари марказлари ва ЯИДХП орқали амалга оширилади.

 

11. Электр энергияси ва табиий газ тарифларининг ошиши режалаштирилган 16.04.2024 й. 204-сон ВМҚга 1-илова.

Янги тарифлар аввал режалаштирилганидек 1 апрелдан эмас, балки 1 майдан кучга киради. Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 16 апрелдаги қарорига тегишли ўзгартиришлар киритилади.

 

Электр энергияси учун: 

 

Табиий газ учун: 

 

Бошқа амалдаги тарифлар билан ҳавола орқали танишиш мумкин >>>

 

12. Ижтимоий карта бир қатор қоғоз ҳужжатлар шаклларининг ўрнини эгаллайди ва баъзи имтиёзларга ҳуқуқ беради 18.07.2024 й. ПҚ-267-сон 2-б. «б» хатбоши.

2025 йил 1 апрелдан бошлаб босқичма-босқич:

• ногиронлик тўғрисидаги маълумотномалар ва гувоҳномалар, талаба гувоҳномалари, ўқувчи гувоҳномалари, уруш иштирокчиси ёки унга тенглаштирилган шахс гувоҳномаларининг қоғоз шакллари – ижтимоий картага алмаштириш орқали бекор қилинади;
• ногиронлиги бўлган шахслар ва имконияти чекланган шахслар учун жамоат автомобили, темир йўл, ҳаво ва дарё транспорти, чизиқли такси хизматларидан фойдаланишда имтиёзлар, шунингдек ушбу хизматдан имтиёзли фойдаланиш ҳуқуқига эга бўлган аҳолининг бошқа тоифалари учун имтиёзлар тақдим этилади;
• чипта операциялари тизими асосида киришга рухсат бериладиган давлат ижтимоий объектлари, концерт-томоша ва бошқа тадбирларга бепул ёки қисман тўлов билан ташриф буюриш учун имтиёзлар киритилади.

Манба.