15 июлдан қайси товарлар фақат биржа орқали реализация қилинади

15 июлдан фақат биржа савдолари орқали ички бозорда реализация қилинадиган юқори ликвидли ва (ёки) монопол маҳсулотлар, хом ашё ва материаллар турлари Рўйхати кенгайтирилади. Бу 11.04.2025 йилдаги «Замонавий биржа механизмларини жорий этиш орқали биржа савдоларида нархлар ўзгаришининг олдини олишнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида»ги 220-сон ВМҚда назарда тутилган. Батафсил маълумотларни norma.uz портали келтиради.

Қандай маҳсулот ҳақида гап кетмоқда?

2025 йил 15 июлдан бошлаб Рўйхатга қуйидаги маҳсулотлар қўшилади:

• хлорид ва нитрат кислоталари;
• натрий цианид;
• гипохлорит натрий;
• суюқ азот, суюқ хлор;
• рух белиласи;
• ферромолибден, базалът, фосфорит ва доломит уни.

Ушбу маҳсулотлар монопол корхоналар ва (ёки) устав фондида (капиталида) давлат улуши 50 фоиз ва ундан ортиқ бўлган юридик шахслар, устав фондининг (капиталининг) 50 фоизи ва ундан ортиғи устав фондида (капиталида) давлат улуши 50 фоиз ва ундан ортиқ бўлган юридик шахсга тегишли бўлган юридик шахслар томонидан ишлаб чиқарилган. Уларни фақат биржа савдолари орқали сотиш ва тегишлича сотиб олиш мумкин бўлади.

Ҳужжат билан шунингдек Ўзбекистон республика товар-хом ашё биржасида икки томонлама қарама-қарши аукцион орқали биржа савдоларини ўтказиш тартиби тўғрисидаги низом (ВМҚга 1-илова) тасдиқланган. Бу - биржа савдоларида амалга ошириладиган ва бир вақтнинг ўзида товарларни сотиш бўйича ўз таклифларини таклиф қилувчи сотувчилар ҳамда сотиб олиш учун ўз таклифларини таклиф қиладиган харидорлар иштирок этадиган аукцион.

Икки томонлама қарама-қарши аукцион режимида товарларни савдога қўйишга рухсатни биржанинг Листинг комиссияси уларни биржанинг котировкалаш варағига киритиш йўли билан беради.

Биржа котировкалаш варағига киритиладиган товарлар қуйидаги талабларга жавоб беришлари лозим:

• товар биржа савдоларига улгуржи партияларда қўйилиши;
• юқори ликвидли, ўзгармас сифат кўрсаткичларига эга бўлиши;
• товар савдога мунтазам равишда (мурожаатлар доимийлиги) қўйиб борилиши ва сотилиши;
• товарни савдога қўйиш вақтида уларнинг олдиндан кўздан кечириш талаб қилинмаслиги;
• мажбурий тартибда мувофиқлиги баҳоланиши лозим бўлган маҳсулотларнинг мувофиқлигини тасдиқловчи ҳужжатларнинг бўлиши.

Манбага қаранг.