Ўзбекистонда қарздорни тўловга лаёқатсиз деб топиш амалиётида нималар ўзгармоқда

Аниқлаштирилаётган жиҳат

Аниқлаштириш моҳияти

13-сонли ОСПҚ банди

Судловга тегишлилик

Юридик шахснинг рўйхатдан ўтган жойи ёки қарздор жисмоний шахс ва якка тартибдаги тадбиркорнинг доимий яшаш жойи бўйича аниқланади.

Чет эл фуқаросининг аризаси Қорақалпоғистон Республикаси суди, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судлари томонидан кўриб чиқилади.

Агар иш қўзғатилгандан кейин яшаш ёки рўйхатдан ўтиш жойи ўзгарса, бу судловга тегишлиликка таъсир қилмайди

3

Ариза берувчилар

Прокурор ва бошқа айрим шахслар ҳамда давлат органлари қарздорнинг тўловга қобилиятсизлиги тўғрисидаги ишни қўзғатиш ҳақида ариза беришга ҳақли эмас.

4

Давлат божи

Солиқ, божхона органлари ва суд бошқарувчилари ариза беришда давлат божидан озод этилган, бироқ уни жўнатиш учун почта харажатларини тўлашлари шарт. Тўлов квитанцияси бўлмаса, ариза қайтарилади.

5

Аризада тартибни кўрсатиш

Аризада тўловга қобилиятсизлик тўғрисидаги ишни қўзғатиш ёки қарздорни банкрот деб топиш ҳақидаги кўрсатманинг йўқлиги аризани иш юритишга қабул қилишни рад этиш учун асос бўла олмайди.

7

Илова қилинадиган ҳужжатлар

Ариза беришда зарур ҳужжатларни илова қилиш лозим. Бироқ, тақдим этиш мажбурий бўлса, етишмаётган ҳужжатлар кейинроқ талаб қилиб олинади.

8

Суд қарори

Суд кредиторларнинг хоҳишига зид равишда санацияни жорий этиши мумкин.

9

Солиқ ва божхона органлари учун кўрилган чораларнинг далиллари

Солиқ ва божхона органлари қарзни ундириш чораларини кўрганликларини исботлашлари шарт.

10

Шахсий даъволар

Тўловга қобилиятсизлик тўғрисидаги ишни кўриб чиқиш вақтида йўл қўйилмайди. Бироқ истиснолар мавжуд.

11

Банкротликнинг сохталигини таҳлил қилиш

Суд (муваққат) бошқарувчиси сохта тўловга қобилиятсизлик аломатлари бўйича экспертиза ўтказиши шарт.

21

Кредиторлар талаблари

Суд тўловга қобилиятсизлик тўғрисидаги ишни қўзғатиш ҳақидаги аризани қабул қилганидан кейин қарздорнинг мажбуриятлари юзага келган кредиторлар талаблари реэстрига киритилмайди. Қарздорнинг улар олдидаги мажбуриятлари навбатдан ташқари бажарилади.

24

Суд ҳужжатлари устидан шикоят қилиш

Суд ажримлари дарҳол ижро этилади, аммо уларга шикоят қилиш мумкин.

26

Банкрот деб топишни рад этиш

Банкротлик белгилари бўлмаганда ёки сохта тўловга қобилиятсизлик аниқланганда мумкин

28

Кўриб чиқишни кечиктириш

Ликвидли мол-мулк мавжуд бўлганда - 30 кунгача муддатга

29

Фаолиятни давом эттириш

Қарз тўлиқ тўланганда ва ишлаш имконияти мавжуд бўлганда суд ишни тугатади

30.2

Субсидиар жавобгарлик тўғрисида ариза бериш

Тўловга қобилиятсизлик иши доирасида ҳам, ундан ташқарида ҳам бўлиши мумкин

33.1

Ишдан ташқари топшириш муддати

Тўловга қобилиятсизлик иши доирасидан ташқарида субсидиар жавобгарликка тортиш ҳақидаги ариза судга тугатиш ишини якунлаш тўғрисидаги суд ажрими чиқарилган санадан бошлаб 3 йилдан кечиктирмай берилиши мумкин

33.3

Талабларни сотиб олиш

Агар кредитор қарздорни қарзлардан тўлиқ ёки қисман озод қилишга ёхуд уларни ўзгартиришга қарши чиқса, бошқа кредиторлар унга кредиторлар талаблари реестрига мувофиқ талабларни сотиб олишни таклиф қилишга ҳақли ва у бошқа кредиторлар таклиф қилган шартни қабул қилиши шарт. Бунинг учун қатъий белгиланган муддат берилади

36

Таъминланган мол-мулкни сотиш

Баҳолаш объектининг бозор қиймати деганда битим тарафлари барча зарур маълумотга эга бўлган ҳолда ўз манфаатлари йўлида оқилона ва мажбурловсиз ҳаракат қиладиган, битим нархининг миқдорига эса бирон-бир фавқулодда ҳолатлар, жумладан тарафлардан бирининг ушбу битимга киришиш мажбурияти таъсир этмайдиган рақобат шароитида очиқ бозорда уни сотиш мумкин бўлган энг эҳтимолий нарх тушунилади

Шунинг учун, электрон аукцион шаклидаги кимошди савдоси ва (ёки) такрорий кимошди савдоси ўтказилмаган деб топилган тақдирда, мол-мулк ушбу мол-мулк билан таъминланган кредиторларга ўз талабларини қоплаш учун белгиланган тартибда, охирги кимошди савдосида ўрнатилган нархда таклиф этилади.

37

Ташқи бошқарув муддати

24 ойгача (санация ва бошқарувнинг умумий муддати – 30 ойгача)

38

Тугатиш муддати

12 ойдан кўп бўлмаслиги керак, асослар мавжуд бўлганда 3 ойгача узайтирилиши мумкин

40

Қаноатлантириш навбати

Ҳар бир навбатдаги талаблар олдинги навбатдаги талаблар тўлиқ қаноатлантирилгандан сўнг қаноатлантирилади.

Қарздор мол-мулкининг етарли эмаслиги сабабли қондирилмаган кредиторларнинг талаблари сўндирилган ҳисобланади (қарздорнинг бошқа шахслар томонидан таъминланган мажбуриятлари бундан мустасно).

Тугатиш бошқарувчиси томонидан тан олинмаган кредиторларнинг талаблари ҳам, агар кредитор судга мурожаат қилмаган бўлса ёки бундай талаблар суд томонидан асоссиз деб топилган бўлса, сўндирилган ҳисобланади

42

Мол-мулкни кредиторларга топшириш

Охирги савдолар нархи бўйича, рад этилганда – маҳаллий давлат ҳокимияти органига ўтказилади. Агар давлат органи мол-мулкни қабул қилишдан бош тортса ёки бўйин товласа – суд уни мажбур қилади

43

Дебиторлик қарзи

Дебиторлик қарзини ундириш ҳуқуқи онлайн-аукцион шаклидаги савдоларда сотилиши мумкин.

Кредиторлар розилик берганда дебиторлик қарзини ундириш ҳуқуқи ўтади

талаб қилиш ҳуқуқини бошқа шахсга ўтказиш тўғрисидаги келишув асосида

43.1

Якка тартибдаги тадбиркорнинг мол-мулкини хатлаш

Судья якка тартибдаги тадбиркорни тўловга қобилиятсиз деб топиш тўғрисидаги аризани қабул қилишда, унинг мол-мулкини ҳам хатлаш тўғрисида ажрим чиқариши шарт, қонун ҳужжатларига мувофиқ ундирувни қаратиш мумкин бўлмаган мол-мулк бундан мустасно.

45

Банкротлик тўғрисидаги қарорни бекор қилиш

Суднинг қарздор юридик шахсни банкрот деб топиш тўғрисидаги қарори бекор қилинган тақдирда

суд ўз қарорида иккита муҳим жиҳатни кўрсатиши лозим:

1) қарздорнинг бошқарув органи ваколатларини тиклаш;

2) тугатиш бошқарувчиси томонидан қарор қабул қилинган кундан бошлаб 3 кун ичида бухгалтерия ва бошқа ҳужжатларни, муҳр ва штампларни, моддий ва бошқа қимматликларни қарздорнинг бошқарув органига топшириш зарурлиги.

48

Келишув битими шартлари

Фақат реестрга киритилган талабларга нисбатан қўлланилади

49

Шаҳар ташкил этувчи корхоналар

30.04.2015 йилдаги 107-сонли ВМҚ қўлланилади

52

Жисмоний шахслар ва якка тартибдаги тадбиркорлар

Кредиторларнинг мулкий манфаатлари билан қарздорнинг конституциявий, шу жумладан шахсий ҳуқуқлари ўртасида адолатли мувозанат сақланиши керак

53

Соддалаштирилган тартиб

Уни қўллаш учун қарз миқдори аҳамиятга эга эмас, фақат тугатиш тўғрисида қарор қабул қилиниши талаб этилади

54