ЭСЛАТМА: ЭҲФда рақамли маркировкалаш графасини тўлдиришда қандай қилиб хатолардан қочиш мумкин

Маркировкаланган маҳсулотни ЭҲФда сотишда маркировкалаш кодларини кўрсатиш керак. Buxgalter.uz илтимосига кўра, Green White Solutions маркировка тизими интегратори бўлган компания мутахассиси Роман ГРОМОВОЙ бундай товарлар айланмаси иштирокчилари кўпинча қандай хатоларга йўл қўйиши ва улардан қандай қочиш ҳақида гапириб берди:

 

– Рақамли маркировкалаш кодларидаги хатолар - жарималардан тортиб, маҳсулотни сотишгача жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин. Дистрибьюторлар ва сотувчилар учун бу қўшимча таваккалчилик ва харажатлар бўлиб, уларнинг олдини олиш мумкин. Энг кўп учрайдиган хатоларни кўриб чиқамиз.

 

1-хато: ЭҲФни тасдиқламасдан сотиш

Агар савдо нуқтаси дистрибьютор (улгуржи бўғин) томонидан қўйилган ЭҲФни тасдиқламасдан учинчи шахсларга товар сотса, бу маркировкалаш қоидаларини бузиш ҳисобланади, чунки товар расмий равишда сотувчида қайд этилган.

Маслаҳат: савдо нуқтаси аввал товарни тўғри қабул қилиши - ЭҲФни тасдиқлаши, кейин эса уни сотиши шарт. Шу билан бирга, олинган товар ва унинг кодлари ЭҲФда кўрсатилганлар билан мутлақо аниқ мос келиши кераклигини ёдда тутинг.

 

2-хато: ЭҲФдаги товар миқдори хато кўрсатилиши

ЭҲФда товарнинг бир миқдори кўрсатилган, аслида эса бошқаси жўнатилган. Бу эса товарнинг бир қисми ҳисобга олинмай қолишига олиб келади.

Маслаҳат: Товарни қабул қилиб олишда товарларнинг сони ва номенклатурасини ЭҲФ маълумотлари билан солиштиринг.

 

3-хато: ЭҲФда нотўғри маркировка кодини кўрсатиш

Дистрибьютор ЭҲФда битта товар учун кодларни кўрсатади, лекин бошқасини жўнатади. Бу омборларда ҳисобда номувофиқликларга олиб келади. Бундай ҳолат кўпинча ЭҲФ савдо шохобчаларига маҳсулотни ташиш учун машинани жўнатишда тайёрланганда содир бўлади.

Маслаҳат: бунинг учун савдо нуқтасига товарни юклаб жўнатиш пайтида ЭҲФни тўлдириш имконини берувчи бизнес-жараёнларни автоматлаштириш учун булутли платформалар мавжуд. Масалан, Смартуп, Браиншарк ва бошқалар. Улар кодларни узатиш билан боғлиқ чалкашликларнинг олдини олишга ва маркировкалаш қоидаларини бузмасликка ёрдам беради.

 

4-хато: Нақд пулга сотиш

Маркировкалаш қоидаларига кўра, юридик шахслар ўртасида товарларни сотиш фақат ҳисобварақ-фактуралар орқали амалга оширилади. Шунинг учун барча битимлар учун тўлов нақд пулсиз амалга оширилиши ва ЭҲФ расмийлаштирилиши лозим.

 

5-хатони buxgalter.uz Телеграм-канали ўқувчилари кўрсатиб ўтишди.

Рустам Раҳимович: – «Етказиб берувчилар бир хил маркани бир нечта буюртмачиларга жўнатадилар. Ким биринчи сотса, ўшанда ҳисобдан чиқарилади, иккинчисида эса қайта ишлаш хатоси бўлади. Ечим – ЭҲА операторларини ЭҲФ шакллантиришда маркировка кодларини текширишга мажбур қилиш».

Buxgalter.uz бу маслаҳатни бироз қайта шакллантирди. Етказиб берувчилар баъзида ҳисоб-фактураларни олдиндан шакллантириб, бир хил кодларни бир нечта буюртмачиларга ЭҲФда кўрсатадилар. Шунинг учун ЭҲФни расмийлаштиришда нафақат етказиб берувчилар, балки харидорлар ҳам ўрамлардаги ва ЭҲФдаги рақамли маркировка кодларини солиштириб кўришлари керак. Фарқлар бўлмаслиги керак. Кодларни Soliq.uz ва Asl Belgisi Biznes мобил иловалари ёрдамида текшириш мумкин. Агар фарқлар аниқланса, етказиб берувчи уларни бартараф этмагунча ЭҲФни имзоламанг.

Тадбиркорлар учун қулайлик яратиш мақсадида ЭҲА операторларини ҳам ҳисоб-фактураларни шакллантиришда рақамли маркировка кодларини текширишга мажбур қилиш фойдали бўлади. Агар код олдин расмийлаштирилган ЭҲФда ўтган бўлса, ушбу код билан иккинчи ЭҲФни ўтказмаслик керак – онлайн-НКМ ва виртуал касса иши каби.

 

Хулоса:

1. ЭҲФни жўнатишдан олдин ва кирувчи ҳисоб-фактурани имзолашдан олдин текширинг. Маркировка кодлари амалда жўнатилаётган (қабул қилинаётган) товарга мос келиши керак.

2. ЭҲФни тасдиқлаш муддатларига риоя қилинг.

3. Товарни олишда унинг миқдори ва номенклатурасини таққосланг.

4. Нақд пул билан ҳисоб-китоб қилишдан сақланинг.

 

 

Олег ГАЕВОЙ тайёрлади