Электрон ҳисобварақ-фактураларда иккита устун пайдо бўлди: маҳсулотлар ва хизматларнинг идентификация кодларини (МХИК) ва товарларнинг (хизматларнинг) штрих кодларини киритиш учун. Бухгалтерларда ушбу янгиликлар талай мураккабликлар ва саволлар туғдирди, уларни тушуниб олишга унчалик вақт ҳам йўқ. Ахир ДСҚ барча ноябрь ойи ҳисобварақ-фактураларини 10 декабрга қадар тақдим этиш зарурлиги юзасидан огоҳлантирган эди.
Buxgalter.uz вазиятни ўрганди. Ушбу мураккабликларни қандай енгиб ўтиш ҳақида сўзлаб берамиз: ...
ДСҚ бухгалтерларни ноябрь учун ЭҲФни 14.08.2020 йилдаги 489-сон ВМҚга 2-иловада белгиланган муддатларда тақдим этиш кераклиги ҳақида огоҳлантирган. Яъни – 10 декабрга қадар. Шундан кейин ЭҲФ тизимининг тегишли функционалидан фойдаланиш имконияти бўлмайди. Бироқ ЭҲФ шаклларидаги янгиликлар туфайли экспертларнинг фикрича, ушбу муддатларни, ҳеч бўлмаганда декабрга нисбатан кўчириш мақсадга мувофиқдир. Buxgalter.uz ушбу ғояни қўллаб-қувватлашди. ...
“Фирма томонидан бажарилган ишлар ҳажми имтиёзли ҳисобланади ва СКга асосан ҚҚС солинмайди. Бироқ бухгалтер электрон ҳисобварақ-фактураларни тўлдириш чоғида хатога йўл қўйди ва ҚҚС суммаси ва ставкаси сифатида - О (ноль)ни кўрсатди. Қандай тузатиш мумкин? Бу қанчалик жиддий ҳуқуқбузарлик саналади ва қандай оқибатлари бўлиши мумкин?”.
Buxgalter.uz илтимосига биноан саволга солиқ маслаҳатчиси Гулнора ЭРГАШЕВА жавоб берди: ...
Ташкилот мунтазам равишда календарь йилнинг охирида ўз маҳсулотини (газеталарга обуна) кейинги йилда даврийлик билан – ҳар пайшанбада, ҳафтада бир марта етказиб бериш учун шартномалар тузади. 2020 йилда муаммога дуч келдик: бундай шартномалар бўйича 2019 йилнинг охирида тўловни амалга оширган баъзи мижозлар, ўтган ойда етказиб берилган ҳажмлар учун ҳар ойда тақдим этиладиган ҳисобварақ-фактураларни кўриб чиқишни рад этишмоқда. Шартномалар бўйича суммалар унча катта бўлмагани боис, кирувчи ҚҚСни ҳисобга олиш имконияти юзасидан кўндиришлар иш бермаяпти. Нима қилиш лозим? ...
ДСҚ солиқ тўловчиларга ЭҲФни белгиланган муддатларда тақдим этиш ва кўриб чиқиш зарурлиги тўғрисида огоҳлантириш йўллади. Хатда: а) объектив, узрли сабабларга кўра кечикканлар билан нима бўлиши; б) ушбу важларни қандай шаклда ва кимга тушунтириш аниқлаштирилмаган. ...
ЭҲФ тақдим этувчи корхоналар ҳар доим ҳам лозим реквизитларни тўлдиришмайди. ЭҲФ реквизитларидаги маълумотларнинг тўлиқлиги учун ким жавоб беради – ҳужжатни нотўғри тузган жўнатувчими ёки уни қабул қилиб олган олувчими?
Buxgalter.uz илтимосига биноан вазиятни ДСҚ Солиқ солиш бўйича маслаҳат бошқармаси бош солиқ инспектори Беҳзод БОТИРАЛИЕВ тушунтирди: ...
Хизматлар импорти қисмида мазкур тартиб-таомилнинг ўзига хос жиҳатлари Ҳисобварақ-фактураларнинг шакллари ҳамда уларни тўлдириш, тақдим этиш ва қабул қилиш тартиби тўғрисидаги низомда баён этилмаган. Ва бошқа норматив ҳужжатларда ҳам ушбу масала юзасидан махсус аниқлаштиришлар мавжуд эмас. Бухгалтерлар учун ёрдам тариқасида buxgalter.uz солиқ маслаҳатчиси Гулнора ЭРГАШЕВАдан йўриқнома олди. ...
Кўп бухгалтерлар автоматик тарзда тўлдиришни инобатга олган ҳолда Айланмадан олинадиган солиқ ҳисоб-китобининг 010-сатри 3-устуни кўрсаткичларини тўлдириш чоғида уларда 2020 йилнинг 9 ойи учун реализация қилишдан олинган даромадлар суммалари маълумотлари амалдаги бухгалтерия ҳисоб маълумотларига тўғри келмаслигига дуч келишди. Нима учун кўрсаткичлар фарқ қилади ва бундай вазиятда қандай йўл тутиш лозим?
Buxgalter.uz тушунишга ёрдам беради: ...
Кўрсатилган хизматлар учун тадбиркорлик субъектлари ўртасида ҳисоб-китоб қандай тўғри расмийлаштирилади? Бунда ҚҚСни мажбурий кўрсатиш лозимми? Агар мажбурий ҳужжатларни расмийлаштириш жараёни қандайдир сабабларга кўра чўзилиб кетган бўлса, нима қилиш зарур? ...
Агар сотиб олувчи ҳисобварақ-фактурани тақдим этилган кундан эътиборан 10 кун ичида тасдиқламаса ёки сабабини кўрсатган ҳолда рад этмаса, амалдаги низомга асосан ҳужжат тасдиқланган деб эътироф этилиши керак. Бироқ амалиётда ЭҲФ тизимида муддатида кўриб чиқилмаган ҳисобварақ-фактуралар билан ҳеч нима рўй бермаяпти – уларни рад этиш мумкин. ...
Мазкур ҳолатда унинг номига аввал олинган электрон рақамли имзо сертификатларини бекор қилишга ҳамда янги фамилияга янгиларини олишга тўғри келади. Buxgalter.uz қуйидаги режа бўйича иш тутишни тавсия қилади: ...
Солиқ тўловчиларнинг шахсий кабинетларига янги Низомга мувофиқ ҳисобварақ-фактураларни тақдим этиш ва имзолаш муддатларига риоя қилиш тўғрисидаги хабарнома келиб тушди. Buxgalter.uz ҳам ўз навбатида эслатиб ўтади: ...
Ҳисобварақ-фактуралар шакллари ҳамда уларни тўлдириш, тақдим этиш ва қабул қилиш тартиби тўғрисидаги низомда (14.08.2020 йилдаги 489-сон ВМҚга 2-илова билан тасдиқланган) сотувчи томонидан харидорга ҳисобварақ-фактурани тақдим этиш муддатлари белгиланган. Бироқ айрим ҳолатларда турли сабабларга кўра уларга қатъий риоя этишнинг имкони бўлмайди. Мазкур ҳолатда қандай йўл тутиш лозим? ...
Айланмадан олинадиган солиқ ҳисоб-китобини автоматик тарзда тўлдиришга ўтишга тайёрланишнинг биринчи кунлари ДСҚнинг дастурида ҳам, солиқ тўловчиларнинг бухгалтериясида ҳам заиф жойларни аниқладилар. Олдинда – 14 кун бор, уларни ушбу муаммоларни ҳал қилишга бағишлаш зарур. Буни қандай амалга ошириш ҳақида buxgalter.uz илтимосига биноан солиқ маслаҳатчиси Гулнора ЭРГАШЕВА гапириб берди: ...
Ҳисобварақ-фактураларнинг шакллари ҳамда уларни тўлдириш, тақдим этиш ва қабул қилиш тартиби тўғрисида низом (14.08.2020 йилдаги 489-сон ВМҚ билан тасдиқланган) чиққандан кейин бухгалтерларда саволлар туғилди: Ҳисобварақ-фактуралар ҳисоби журнали нима учун керак, у қандай маълумотларни ўз ичига олиши керак? Уни расмийлаштириш чоғида нималарга эътибор бериш лозим? ...
Сотиб олувчи томонидан тасдиқланмаган ёки рад этилмаган ЭҲФ у тақдим этилган пайтдан эътиборан ўн календарь кун мобайнида тасдиқланган ҳисобланади. Ушбу норма ҳозир ишлаши керак. Бироқ ЭҲФ операторларининг таъкидлашича, уни қўллаш учун ҳозирча техник шарт-шароитлар яратилмаган.
Buxgalter.uz вазиятни тушунтирди. ...