Полезное для бухгалтера в декабре:
Онлайн-НКМ ёки виртуал касса чеклари қонунчилик талабларига мослиги қандай текширилади
Солиқ органларининг тадбиркорларга МХИК ва онлайн-НКТ чекларида акс эттириладиган ўлчов бирликларини тартибга солиш сўралган яқин кунлардаги хатидан сўнг ТХКМга мурожаат қилувчилар сони ортди. ТХКМ ходимларидан онлайн-ККТ чеклари умуман қонунчилик талабларига қанчалик мос келишини текшириш сўралмоқда.
Чекларнинг қонуний талабларга мувофиқлигини ўзингиз назорат қилишни ўрганишингиз мумкин. Buxgalter.uz бунда ёрдам берадиган онлайн-НКТга техник хизмат кўрсатиш соҳасида эксперт, «RIG» МЧЖ директори Рустам Ёқубовнинг маслаҳатларини ёзиб олди.
– Онлайн-НКТ чекларидаги маълумотларга қўйиладиган талаблар аҳоли билан пулли ҳисоб-китобларни амалга оширишда онлайн назорат-касса машиналари ва виртуал касса тизимини қўллаш тартиби тўғрисидаги Низомнинг 7-банди билан белгиланган. Агар чек ҳатто битта мажбурий талабга жавоб бермаса, онлайн-НКМ ва виртуал кассадан фойдаланиш тақиқланади .
1-маслаҳат: чекни чоп этинг ва уни SoliqUz ёрдамида текширинг.
Сизнинг чекларингиз белгиланган талабларга қанчалик мос келишини тушуниш учун мутахассис бўлиш шарт эмас. Кассангиздан чекни олиш (электрон чекни очиш мумкин) ҳамда унда қонун билан белгиланган барча реквизитлар тўғри акс эттирилганми-йўқми, текшириш кифоя. Хатолар кўпинча чекларда реализация қилинган товарлар номенклатураси акс эттирилганда учрайди.
Назорат учун чекдаги QR-кодни сканердан ўтказинг:
- Бу сканер ёрдамида QR-кодларни ўқиш учун ёрдам беради. Натижада ҳавола пайдо бўлиши керак, ундан ўтишингиз билан экранда чекингизнинг электрон версияси очилиши керак;
- SoliqUz мобил иловаси ёрдамида (бир вақтнинг ўзида кешбэк ҳисобланиши учун чекни рўйхатдан ўтказинг). Агар ҳаммаси муваффақиятли ўтган бўлса, сиз шунингдек SoliqUz мобил иловасида чекнинг электрон версиясига кириш имконига эга бўласиз. Баъзи хатоларнинг кўрсаткичи кешбэкни ҳисоблаш учун рўйхатдан ўтишни рад этиш ёки аниқ хатоларни кўрсатиш бўлиши мумкин (асосан МХИКдан нотўғри фойдаланиш билан боғлиқ).
2-маслаҳат: my3.soliq.uz сайтидаги «Онлайн-НКМ ва виртуал касса ҳақида маълумот» интерактив хизматида акс эттириладиган маълумотларни мунтазам текширинг.
«МХИК ва ўлчов бирликларидаги хатолар» иловасига алоҳида эътибор қаратинг – унда ушбу реквизитларда хатолар бўлган чеклар акс эттирилади.
Чеклар ва тушумлар бўйича ҳисоботлар акс эттириладиган маълумотларнинг тўғрилигига оид савол туғдирмаслиги керак.
Бундай текширувни ҳафтада камида бир мартa ўтказиб туришни тавсия қиламан, чунки хатоларни тузатиш мураккаб иш. Ўнлаб, баъзан эса юзлаб чекларга тузатиш киритиш керак бўлганда айниқса қийин бўлади. Ахир аксарият ҳолларда хатоларни тузатиш учун ҳар бир чек билан алоҳида ишлаш керак.
Аллақачон урилган чеклардаги хатоларни тузатиш – ишнинг ярми. Кейинги чекларда хатоларга йўл қўймаслик учун онлайн-НКТ созламаларида ва унга киритилган маҳсулот номенклатурасида ноаниқликларни бартараф этиш керак.
Ўзингизнинг ТХКМга мурожаат қилиб, кассангизни созлаш бўйича амалий ёрдам ва маслаҳат олишингиз мумкин. Кассангизнинг конструкторлик хусусиятлари туфайли универсал тавсиялар бериш қийин.
3-маслаҳат: кассаларингизнинг дастурий таъминотини текширинг.
Кейинги вақтларда Солиқ қўмитаси МХИК ва ўлчов бирликларидаги хатоларга алоҳида эътибор қарата бошлади, чунки турли сабабларга кўра улар жуда кўпайди. Агар сиз сўнгги авлод дастурий таъминотидан фойдаланаётган бўлсангиз, унда бундай хатолар эҳтимоли кам.
Савдо кассангиз дастурий таъминоти вақт талабларига қанчалик жавоб беришини тушуниш учун маҳсулотларни Excel файлидан онлайн- НКТ хотирасига юклашга ҳаракат қилинг. Аввал нотўғри МХИКни, кейин эса МХИК учун нотўғри ўлчов бирлигини кўрсатинг. Агар ҳийла иш берса ва касса чекни урса, демак, у белгиланган талабларга жавоб бермайди. Дарҳол ТХКМга мурожат қилинг, акс ҳолда хато урилган чеклар сони жуда кўп бўлади.
ТХКМ ходими кассангизни сизда чеклар билан муаммо бўлмайдиган қилиб созлаши керак. Агар мурожаат самара бермаса, у ҳолда кассани янада замонавийроқ версия ва моделларга ўзгартириш ҳақида ўйлаш керак.
❖
Шунингдек ўқинг, қайси МХИК ва ўлчов бирликларини хато деб ҳисоблаш керак.
Олег ГАЕВОЙ тайёрлади