Кичик ва йирик бизнеснинг янги мезонлари кимга ва нима учун керак

Маълумки, 10.02.2023 йилдаги ПФ-21-сон Фармон билан тадбиркорлик субъектларини кичик, ўрта ва йирик бизнес жумласига киритиш мезонлари белгиланди. ИФУТ ва ходимларнинг ўртача йиллик сони бўйича эски мезонлар билан қандай йўл тутиш лозим? Уларни тасдиқлаган НҲҲлар амал қилишда давом этмоқда ва НҲҲга киритилиши лозим бўлган тузатишлар кўрсатилган Фармонга иловада у айтиб ўтилмаган. 

Buxgalter.uz бу борада қуйидаги фикрда:

Эслатиб ўтамиз: кичик тадбиркорлик субъектлари мезонлари “Тадбиркорлик фаолияти эркинлигининг кафолатлари тўғрисида”ги Қонун ва Кичик тадбиркорлик субъектларига тегишли бўлган ташкилотлар таснифлагичида белгиланган:

1) статистика органлари томонидан йил якунлари бўйича бериладиган ИФУТ;

2) ходимларнинг ўртача йиллик сони.

ИФУТ коди ва корхоналарнинг кичик бизнес субъектлари жумласига киришини stat.uz сайтидаги “КТЯДРдан маълумотлар” хизмати ёрдамида текшириш мумкин.

ПФ-21-сон Фармон ва 275-сон ВМҚ нисбатига келсак – бу ерда расмий тушунтиришлар кераклиги шубҳасиздир. ПФ-21-сон Фармон 275-сон ВМҚнинг ўрнини босиши (ёки тўлдириши) мумкин. Далиллар:

1) бир хил атамалар (кичик тадбиркорлик субъектлари, микрофирма).

Агар ПФ-21-сон Фармон ва 275-сон ВМҚ ўз соҳасида параллел равишда мавжуд бўлса (бири – солиқ имтиёзларини белгилаш учун, иккинчиси – қолган имтиёзларни белгилаш учун), НҲҲда ҳам, тадбиркорлар орасида ҳам муқаррар чалкашлик юзага келади;

2) “Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар тўғрисида”ги Қонунга асосан Президент Фармони Вазирлар Маҳкамасининг қароридан юқорироқ юридик кучга эга. Шу боис тафовут бўлган тақдирда “юридик жиҳатдан анча кучли” бўлган ПФ-21-сон Фармонга мўлжал олиш лозим.

3) ПФ-21-сон Фармонда Иқтисодиёт ва молия вазирлигига икки ой муддатда Президент Фармонидан келиб чиқадиган ўзгартиришлар тўғрисида таклифлар киритиш топширилди.

Ҳеч қандай ўзгартиришлар ҳеч қаерга киритилмаган ҳозирги пайтда нима қилиш керак

Барча НҲҲлар мувофиқ келтирилгунига ёки расмий тушунтиришлар эълон қилингунига қадар тадбиркорлар иккала норматив-ҳуқуқий ҳужжатга амал қилишлари лозим:

• ПФ-21-сон Фармонга – Фармон матнининг ўзида белгиланган имтиёзлар ва шартлар қисмида;
• 275-сон ВМҚга – қонун ҳужжатларида белгиланган қолган имтиёзлар ва шартларда. Масалан, 23.02.2000 йилдаги “Кичик бизнес корхоналарининг ҳисобот  беришини  қисқартириш ва тартибга солиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 65-сон ВМҚга 275-сон ВМҚда белгиланган кичик тадбиркорлик субъектлари тузилмасини қўллашни тавсия қиламиз (фаолият тури ва ходимлар сонига боғлиқ ҳолда).