Жавоб берамиз

1987-88 йилларда Афғонистон ҳудудидаги ҳарбий ҳаракатларда қатнашган, ҳарбий ҳаракатлар натижасида бугунги кунда 2-гуруҳ ногирони бўлиб қолган фуқаролар учун мамлакатимизда қандай имтиёз ва кафолатлар белгиланган. 15.04.1994 йилда Москвада имзоланган, Ўзбекистон Республикаси учун 22.07.1996 йилдан кучга кирган “Буюк Ватан уруши ногиронлари ва қатнашчилари, бошқа давлатлар ҳудудларидаги ҳарбий ҳаракатлар қатнашчилари, ҳалок бўлган ҳарбий хизматчиларнинг оилаларини учун имтиёз ва кафолатларни ўзаро татбиқ қилиш (взаимном признание) ҳақидаги” келишувнинг 1-илова, 2- ва 3-бандларига мувофиқ, ҳарбий ҳаракатлар қатнашчиси (ногирони) мазкур келишувнинг 2-иловасидаги 2.6., 2.10., 2.14., 2.15., 2.18., 2.19., ҳамда 3.2.5., 3.2.8. бандларидан бугунги қонунчилигимиздан келиб чиққан ҳолда қандай фойдаланишлари мумкин?


Улуғ Ватан уруши қатнашчилари ва ногиронлари, бошқа давлатлар ҳудудида жанговар ҳаракатлар иштирокчилари, вафот этган ҳарбий хизматчиларнинг оилалари учун имтиёзлар ва кафолатларни ўзаро эътироф этиш тўғрисидаги битимда (Москва, 1994 йил 15 апрель, 1994 йил 7 ноябрдан кучга кирди, Ўзбекистон Республикаси учун 1996 йил 22 июлда кучга кирди)  уруш ногиронлари учун имтиёз ва кафолатлар белгиланган.

Ўзбекистон Республикаси Меҳнат кодексининг 180-моддаси 3-4-қисмларида Иш ҳақи, мукофотлар, қўшимча тўловлар, устамалар ва меҳнат ҳақи тизимида назарда тутилган бошқа тўловлар рағбатлантириш турларига кирмайди. Интизомий жазо амал қилиб турган муддат мобайнида ходимга нисбатан рағбатлантириш чоралари қўлланилмайди."деб белгилаб қўйилган. Интизомий жазо берилган ходимларга корхонанинг моддий рағбатлантириш ҳақидаги Низом асосида берилаётган мукофот пуллари берилиши мумкинми?


Мазкур саволга Меҳнат кодексининг 180-моддасида (бундан буён – МК деб юритилади) жавоб берилган.

Иш стажига эга бўлмаган пенсия ёшига етган фуқарога пенсия тайинлаш қандай амалга оширилади?


Ёшга доир нафақа эркакларга - 65 ёшга етганларида, аёлларга - 60 ёшга етганларида тайинланади.

Қисқа муддатли текширув ўтказиш муддатини ҳисобланиши қайси пайтдан бошланади?


Солиқ кодекси 89-моддасининг учинчи ва тўртинчи қисмларига биноан қисқа муддатли текширув (ҚМТ) ўтказиш муддати бир иш кунидан ошмаслиги керак ва бу муддатни узайтиришга йўл қўйилмайди.

Банк иш ҳақи учун нақд пул берганда воситачилик ҳақи олиши мумкинми?


Мижознинг ҳисобварағи бўйича амалга оширилган операциялар учун банк томонидан ундириладиган тўлов шартномавий шарт ҳисобланиб, банк билан мижоз ўртасида тузилган банк хизмати кўрсатиш тўғрисидаги шартномада кўрсатиб ўтилади.

Туманда жойлашган юридик шахснинг бошқа туманда ёки шаҳарда иккиламчи ҳисобварақ очиш ҳуқуқи 864-1-сон тартибга асосан бекор қилинганми? Шу тартибни изоҳлаб берсангиз.


Ҳа, бекор қилинган.

Уйнинг эгаси чет элда бўлганда қандай қилиб уйга вақтинчалик прописка қилса бўлади?


Уй эгасининг ишторикисиз ва розилигисиз унинг эгалигидаги турар-жой майдонига вактинча руйхатдан утиш мумкин эмас.

Ташкилот билан жисмонии шахс уртасида автомобил ижара шартномаси тузилди. Ушбу холатда натариусдан тасдиклатиш шартми?


Ҳа, шарт.

Корхона ўзининг молиявий ҳолатидан келиб чиққан холда, ходимларининг розилиги билан уларнинг иш режимини 0.5 ставкада белгилаши ва унга биноан иш хаки тўлаши мумкинми? Корхона ходимларнинг асосий иш жойи хисобланади. Хозирги кунда минимал иш хаки 130240 х 2,476= 322 474,24 сум хисобланади. Агар иш ҳақи 0,5 ставкада ҳисобланса, тахминан 190 000 сўм атрофида булади. Шу ишимиз конунга зид эмасми? Соликчилар ходим асосий иш жойида минимал иш хакидан кам ойлик олиши мумкин эмас демокда. Илтимос бизга шу ҳақда мееърий хужжатлар асосида маслахат беришингизни сураймиз.


Президентнинг 30.12.2011 йилдаги ПҚ-1675-сон Қарорига асосан 2012 йилнинг 1 январидан бошлаб республиканинг барча ташкилотларида меҳнат ҳақи миқдори меҳнатга ҳақ тўлашнинг Ягона тариф сеткаси (ЯТС) бўйича биринчи разряддан кам бўлмаган ҳолда белгиланган.

Ходимнинг ўриндошлик асосида ишлашида иш вақтини табелда қандай расмийлаштирилади? Ходимни хизмат сафарида бўлган кунлари учун ҳисобланган иш хақидан қайтариш тўғрими?


Меҳнат кодексининг 125-модда 2- қисмида (бундан буён – МК деб юритилади), иш берувчи ҳар бир ходимнинг(асосий иш жойи ёки ўриндош бўлишидан қатъий назар) ҳақиқатда ишлаган иш вақтини, шу жумладан иш вақтидан ташқари ишлаган вақтини ўз вақтида аниқ ҳисобга олиб бориши шарт.

Янги мехнат дафтарчасини тўлдириш тартибини тушунтуриб берсангиз.


Мурожаатда кўтарилган саволларга жавоблар - NORMA.uz сайтида, “Норма маслаҳатчи” газетасида танишишингиз ва уларни амалиётда қўллашингиз мумкин.

Лойиҳага кўра газ ҳисоблагич кўчага ўрнатилган. Газ таъминоти ташкилоти инспектори уйга киришга мажбурми? Агар мажбур бўлса, у ҳолда қайси ҳужжат асосида?


Қоидаларнинг 17.8-банди турар жой мулкдорлари сутканинг ҳар қандай вақтида газ қувури ва газ ускуналарини кўрикдан ўтказиш ва таъмирлаш учун газ хўжалиги корхоналари ходимларини улар томонидан хизмат гувоҳномалари тақдим қилинган тақдирда квартирага киритишлари кераклигини кўзда тутади.

1. Ушбу фаолият тури билан шугулланиш учун лицензия талаб этиладими? 2. корхона бир нечта жойни ижарага олиб иш юритиши мумкинми? бу холатда ижарага олинган иккинчи жой корхонанинг филиали буладим? агар иккинчи жойда филиал сифатида ташкил килинса хусусий корхоналар учун бунинг тартиби кандай ва канака хужжатлар талаб килинади?


Йўқ, лицензия талаб қилинмайди.

"Хадя" хужжати расмийлаштирилганидан сунг, уйнинг янги эгаси кандай хукукларга эга булади ва шу тутар жойда яшовчи бошкаларни пропискадан учиртириш хукукига эгами? Бундай масала буйича кимга мурожаат килиш керак?


Фуқаро ўзининг ҳадя қилинган турар жойида руйхатда турган бошқа фуқароларни пропискадан ўчириш масаласи буйича судга мурожаат қилиб ва суд қарорига асосан амалга ошириш имконига эга.

Хозирги кунда исми ёки фамилиясини ўзгартириш мумкинми, агар мумкин бўлса қай тартиб асосида? Мумкин бўлмаса исм ёки фамилияни тўғирлаш учун нима қилиш керак?


Фамилия, исм ва ота исмини ўзгартириш ҳақидаги ариза турар жойдаги ФҲДЁ органи томонидан кўриб чиқилади.